د. توانا
کاتێ بەراورد لە نێوان "کێڵگەی ئاژەڵان"ی جۆرج ئۆروێڵ و دۆخی ئێستای هەرێمی کوردستانی عێراقدا دەکەین،...
هەموان دەڵێن "کێڵگەی ئاژەڵان" وەک شانۆگەرییەک بۆ سیستەم و شۆڕشە سیاسییەکان لێکدەدرێتەوە.. بەتایبەتی کە تیشک دەخاتە سەر گەندەڵی و خراپ بەکارهێنانی دەسەڵات کە دەتوانێت لەناو ئەو جۆرە سیستەمەدا سەرهەڵبدات.
با هەندێک لێکچوونی ئەگەری بکۆڵینەوە:
1- گەندەڵی و ململانێی دەسەڵات: لە "کێڵگەی ئاژەڵان"دا، بەرازەکان کە لە سەرەتادا سەرکردایەتی شۆڕش دەکەن دژی چەوساندنەوەی ئاژەڵەکان، دواجار بەهۆی دەسەڵاتەوە گەندەڵ دەبن و خۆیان وەک چینی دەسەڵاتداری نوێ بۆ هەتاهەتایە جێگیر دەکەن.
بەهەمان شێوە لە هەرێمی کوردستانی عێراقدا لە 1991 وە ئەوحاڵەتە هەیە، ئەوانەی دەسەڵاتدارن چەقی دەسەڵاتیانگرتووەوبۆخۆیانوخزم و کوڕونەوەکانیان لێناگەڕێن کەس ولایەنێکی کە بێتە پێشەوە ..ئەمەیە هۆی هەرەدیاری گەندەڵی و ململانێ بۆدکتاتۆری دەسەڵات لەناو سەرکردایەتی حکومەتی هەرێمی کوردستاندا.
2- دەستکاریکردنی ئایدیاڵەکان: ئاژەڵەکانی ناو "کێڵگەی ئاژەڵان" سەرەتا لە ژێر ئایدیاڵە بەرزەکانی یەکسانی و ئازادیدا یەکدەگرن. بەڵام ئەم ئایدیاڵانە وردە وردە لەلایەن بەرازە دەسەڵاتدارەکانەوە بۆ بەرژەوەندی خۆیان دەستکاری دەکرێن و دەشێوێنرێن. بە هەمان شێوە لە بارودۆخی هەرێمی کوردستانی ڕاستەقینەدا، بزووتنەوە شۆڕشە سیاسییەکەی کوردوڕاپەڕینی بەهاری1991 بە مەبەستی بەرژەەوە نەیەکانی میللەتیێکی حەفتا ساڵ چەوساوەوژێردەست شۆڕشیان کردوڕاپەڕین پێبکەن بەڵام ئەمڕۆ توانرا لەلایەن هێزێکی دەسەڵاتدارەوە بەعەقڵیەتی دواکەوتوی خێڵەکی بەهێزی سەرکوتکەرویارمەتی گوماناوی دەوروبەرتوانیان پرنسیپەکانی دیموکراسی وئازادی و پێکەوەژیانی هاوبەش بشێوێنن..
3- سەرکوتکردنی ناڕەزایەتی: لە "کێڵگەی ئاژەڵان"دا، هەر ناڕەزایەتییەک یان دژایەتییەک بەرامبەر بە بەرازەکانی دەسەڵاتدار بە سەرکوتکردن و توندوتیژی بەرەوڕوو دەبێتەوە. بەهەمان شێوە لە هەرێمی کوردستانی عێراقدا ڕەنگە حاڵەتێک هەبێت کە دەنگە ناڕازیەکان لە لایەن کەسانی دەسەڵاتدارەوە پەراوێز بخرێن یان بێدەنگ بکرێن و ببنە هۆی نەبوونی فرەیی سیاسی ڕاستەقینە و لێپرسینەوەوسزادان.
4- دەستکاریکردنی زانیاری: بەرازەکانی ناو "کێڵگەی ئاژەڵان" دەستکاری زانیاری دەکەن و گێڕانەوەکان کۆنتڕۆڵ دەکەن بۆ پاراستنی دەسەڵاتی خۆیان و سەرکوتکردنی ناکۆکی. بەهەمان شێوە لە سیناریۆی هەرێمی کوردستان واقیعدا، ڕەنگە سانسۆر یان پڕوپاگەندەی میدیا بۆ کۆنترۆڵکردنی ڕەوتی زانیاری و داڕشتنی تێڕوانینی گشتی بە قازانجی ئەوانەی دەسەڵاتدارن بەکاردەهێنرێت.
5- خیانەت لە ئایدیاڵەکان: ئاژەڵەکانی ناو "کێڵگەی ئاژەڵان" لە کۆتاییدا درک بەوە دەکەن کە ئایدیاڵەکانی یەکسانی و ئازادی ڕاست نەبوون ، وەلەلایەن بەرازەکانی دەسەڵاتدارەوە خیانەتیان لێ کراوە. بەهەمان شێوە لە هەلومەرجی ئەمڕۆی هەرێمی کوردستان واقیعدا، ڕەنگە مرۆڤەکان لە سەرکردە سیاسییەکان یان بزووتنەوەکان بێهیوا بن کاتێک ڕووداوەکان بەزەقی ئاماژەن بە شکست هێنان لە جێبەجێکردنی بەڵێن یان ئایدیاڵەکانیانی دیموکراتی وئازادی ویەکسانی...!
لێرەدا پێویستە ئاماژە بەوە بکەین کە لە کاتێکدا ئەم هاوتەریبیانە بەزەقی هەن، بەڵام هەموو دۆخەکە لای شوێنکەوتوانی دەسەڵاتی خێڵەکی کەلەبەرگی حیزبدا هەڵدەسوڕێت ،ئەمە بۆخۆی ناوازەیە..!
* زۆر گرنگە ڕەچاوی زەمینە وئەودۆخە تایبەتی وچارەنوسە ترسناکەی گشت کوردستان بەهەمووبەشەکانیەوە بکرێت ، کەلە هەرێمی کوردستان وەک سەرچاوەیەکی ئازادی وڕووناکیە دەڕوانن... وە ئەمڕۆ لە هەرێمی کوردستانی عێراقدا یاری پێدەکرێت..! جێگەی داخە تا ئەمڕۆ لەلایەن دەسەڵاتیێکی تاکڕەوی خێڵەکی ،کوردستانیان گرمۆڵەکردووە لە ناوچەیەکی گەمارۆدراوی باشوور ! وەکەوتونەتە شوێن پلەوپۆست وکورسی دەسەڵات وپارەکۆکردنەوە ، بێباباکن لەلێپرسینەوەودوور لە هەستی بەرپرسیارێتی مێژوویی،دیسانەوە خەبات وخوێنی سەدساڵەی میللەتی کورد بەرەوچارەنوسێکی نادیار دەبەن..!
سەرەڕای ئەوەش، ئەم دەسەڵاتە کورتبینە ئاوێکیان ڕشتووە لە بەرەڵایی وبێسەروبەری بە کێشانی نا هاوتەریبی،کەیەک ناگرێتەوە لەگەڵ ئەدەبی ڕۆشنبیری سیاسی سەدساڵەی کورد، بە دروستکردنی سوپایەک بەدەوری خۆیانەوە ، وەمشەخۆران و شوێنکەوتووەکانی ئەم دەسەڵاتە گەندەڵە کوێرانە وبێهیچ بنەمایەکی ئەخلاقی بەدەرلە هزری مرۆڤایەتی ملهوڕ وملکەچی ئەم پارت وسەرۆک پارتانەن !
لەکاتێکدا ژمارەیەکی بەرچاو لەڕۆشنیرانی دەرەوەی پارتەکان تێڕوانین و دیدگای بەنرخ وپڕۆژەی مرۆڤانەیان هەیە بەرەو دابینکردنێکی دۆخێکی یەکسان وئازادو ئارام بۆ هاوڵاتیانی کورد لەگشت کوردستان ..
گرنگە گوێ لەم دەنگانەبگیرێ ڕاستەوخۆ لەگەڵیان ئاڵۆزییەکانی دۆخەچەقبەستووەکەی کوردستان تاوتوێ بکرێت ،وەهاوشانی بەندەکانی جاڕنامەی مافی مرۆڤی جیهانی وسیستەمە دیمکراسی وئازادییە ڕاستەقینەکانی جیهانیدا پەیوەندی بکرێت وبەراوردبکرێت ...ئەودەم گشت کاربکەین بەرەو چارەسەری بنیاتنەربۆ گشت کوردوکوردستان .
