لەئامێزگرتنی ئازادی تاکەکەسی: حیکمەتی بێکاتی فریدریش نیچە

 

 

 مامۆستا ئاڵا

 

لە جیهانێکدا کە زۆرجار یەکسانیی هەڵبژاردنەکانمان دیکتە دەکات، کاریگەری دیاری قسەکانی ئەلفڕێد نیچە بە بەشێوەیەکی زەق دەنگ دەدەنەوە. نیتچەی ئاڵمانی بەناوبانگ دەڵێت :

"تاک دەبێت هەمیشە خەبات بکات بۆ ئەوەی لە ژێر کۆنترۆڵی کۆمەڵگەوپارتەکان ئازاد بێت. تەنیا دەبیت و هەندێکجار دەترسیت، بەڵام ئەوە نرخێکی گەورە نییە بۆ ئەوەی خاوەندارێتی خۆی هەبیت".

ئەم ووتەیە بانگەوازێکی بەهێزە تابەکردەوە بکرێت بۆ هەر کەسێک کە تامەزرۆی وەرگرتنەوەی ئازادی کەسیی خۆی بێت..!

ڕزگاربوون لە زنجیرەکان

کۆمەڵگای ئەمڕۆ بە کاریگەریی پارتە سیاسییەکان و گرووپە کۆمەڵایەتییەکان و نۆرمە کولتوورییەکانی سەر بە پارتەکان بۆردومانمان دەکات. ئەم هێزانە دەتوانن بە شێوەیەکی نادیار، بەڵام بەهێز، باوەڕ و کردار و تەنانەت خەونەکانمان دیکتە بکەن. تێڕوانینەکەی نیچە تیشک دەخاتە سەر پێویستی ڕزگاربوون لەم زنجیرە نەبینراوانە بۆ دۆزینەوەی خودی ڕەسەنی خۆمان. ئەم خەباتە بۆ سەربەخۆیی ڕەنگە تەنیایی و ترس لەگەڵ خۆیدا بهێنێت، بەڵام ئەوانە باجی بچووکن لەبەرامبەرئازادی کەسی..

لەئامێزگرتنی ئازادی تاک پێویستی بە بوێرییەکی بێئەندازە هەیە. بە واتای وەستان بە تەنیا و پرسیارکردن لە دۆخی ئێستا و زۆرجاریش، مەلەکردن لە دژی ڕێڕەوی ئاوەکە... بەڵام مێژوو دەریخستووە کە کاریگەرترین بیرمەند و داهێنەر و سەرکردە ئەوانە بوون کە بوێری ئەوەیان هەبوو جیاواز بن. ئەوان تێگەیشتن کە ئازادی ڕاستەقینە لە ناوەوە سەرچاوە دەگرێت و شایەنی هەر ئۆنسێک خەباتە.

سەیر نیە..فەلسەفەی نیتچە بەهای بۆبازرگانی ئەمڕۆش دەپەڕێتەوە . لە بازاڕێکدا کە لە یەکسانی کاڵاو کوالێتی وجۆرتێر بووە، ئەو بزنسانەی کە پاڵەوانی تاکایەتی و داهێنانن، جیاوازن. بە پەروەردەکردنی کلتورێک کە هانی کارمەندان بدات بۆ دەربڕینی بەهرە و بیرۆکە ناوازەکانیان، کۆمپانیاکان دەتوانن بزوێنەری داهێنان و گەشەکردن بن. بەکارهێنەران بۆ ئەو براندانە ڕادەکێشرێن کە تایبەتمەندی و ڕەسەنایەتی بەرجەستە دەکەن.

بزنسەکان دەتوانن ستراتیژییەکان وا جێبەجێ بکەن کە بەهێزکردنی تاکەکەسی لە پێشینەدا بن بەرەو:

هاندانی ئازادی داهێنەرانە.

پەروەردەکردنی کولتوورێکی گشتگیر.

پەرەپێدانی گەشەپێدانی کەسی.

پەرەپێدانی براندکردنی ڕەسەن.

نرخی ئازادی لەسەرجەم جەختکردنەوەکانی نیتچەی دوێنێ وئەمڕۆش پەیوەندیدارە. لە کاتێکدا ڕەنگە گەشتەکە بەرەو ئازادی کەسی گرانبێت، بەڵام پاداشتەکانی زۆر لە تێچوونەکان زیاترن. بۆ تاک و بازرگانی، ئامێزگرتنی ئەم خەباتە دەتوانێت ببێتە هۆی گەشەکردن و داهێنان و بەدیهێنانی بێهاوتای نرخی خاوەندارێتی ئازادیت کەمێکە بە بەراورد بەو ئەگەرە بێسنوورانەی کە دەیکاتەوە.