چاوەڕوانیی ترکیا لەدەرەوەی ئەوروپا..درێژەی هەیە..!

لە نێو ئەو وڵاتانەی ئێستا پاڵێوراون، تورکیا ئەو وڵاتەیە کە بۆ درێژترین ماوە هەوڵی پەیوەندیکردن بە یەکێتی ئەوروپا دەدات. پەیوەندی گرێبەستی نێوان یەکێتی ئەوروپا و تورکیا بۆ چەندین دەیە بوونی هەیە، ئەو وڵاتە هاوبەشێکی گرنگی یەکێتی ئەوروپایە، لەم ساڵانەی دواییدا بەتایبەتی بەهۆی هاوکارییەکانی نێوان یەکێتی ئەوروپا و تورکیا بۆ کۆچبەری. هەر لە ساڵی ١٩٦٣ تورکیا ڕێککەوتننامەی کۆمەڵەی ئەنقەرەی لەگەڵ ئەو وڵاتە واژۆ کرد کە ئەوکات کۆمەڵگەی ئابووری ئەوروپا بوو (EEC). یەکێتی گومرگی کە بەپێی ئەم ڕێککەوتنە لە ساڵی ١٩٩٥ دامەزرا، سوودی ئابووری بۆ هەردوو یەکێتی ئەوروپا و تورکیا دەهێنێت.

ئەگەری پەیوەستبوونی تورکیا بە یەکێتی ئەوروپا لە ساڵی ١٩٨٣ەوە بابەتی گفتوگۆی سیاسی بوو و دواجار تورکیا لە ساڵی ١٩٨٧ داواکارییەکی فەرمی بۆ ئەندامێتی لە یەکێتی ئەوروپا پێشکەش کرد. لە ساڵی ١٩٩٩ وڵاتەکە پۆستی وڵاتی کاندیدی پێدرا. دانوستانەکانی پەیوەست بوون بە پەیوەست بوون لە ساڵی ٢٠٠٥ەوە دەستی پێکرد، بەڵام چەند ساڵێک لەمەوبەر بەهۆی بارودۆخی ناڕەزامەندی سەبارەت بە سەروەری یاسا و پێشێلکارییە بەردەوامەکانی مافی مرۆڤ و کێشەی قوبرس بەسترا. ئاسۆی پەیوەستبوون بە یەکێتیی ئەورووپا بۆ ماوەیەکی زۆر خراپە و بە دووری دادەنرێت تورکیا ئەندامێتی تەواو بەدەستبهێنێت. بەڵام لە درێژەی لوتکەی ناتۆ لە ساڵی ٢٠٢٣دا، پێدەچێت جارێکی دیکە نزیکبوونەوەیەک بتوانرێت. دوای ئەوەی سەرۆک ئەردۆغان ئاماژەی بەوەدا کە ڕەزامەندی خۆی دەدات بە پەیوەندیکردنی سوید بە ناتۆ بە مەرجێک یەکێتی ئەوروپا ڕێگە خۆش بکات بۆ ئەوەی تورکیا بچێتە ناو یەکێتی ئەوروپا، چارڵز میشێل سەرۆکی ئەنجومەنی یەکێتی ئەوروپا ڕایگەیاند، بەدوای ڕێگایەکدا دەگەڕێت بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی نێوان یەکێتی ئەوروپا و ئەمریکا بۆ زیندووکردنەوەی تورکیا.

 

سەرچاوە : lpb