چەند دێڕێک لە کتێبی ( هونەری پێکەوەژیان وچارەسەری کێشەکان بەدیالۆگ - بەرزان حەمەسوور)
به دلنیایه‌وه لە دونیای ئەمڕۆدا، بەتایبەتی لە کۆمەڵگا هەمەچەشنەکانی ئەوروپا،وەک ئەڵمانیا، تێگەیشتن و قەدرزانینی زمان و ئایین و کولتوورە جیاوازەکان بۆ بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی بەهێز و هاوسەنگ زۆر گرنگە. لێرەدا هۆکارەکەی دەخەینەڕوو:
ئاشنابوون وقبوڵکردنی کلتوری هەمەچەشن بازنەی تێگەیشتن فراوان دەکات و بەرەوپێشی دەبات ، پێشوەختە حوکمدان کەم دەکاتەوە، مرۆڤەکان دەتوانن بە ئاشنابوون بە کولتوورە جیاوازەکان، کۆت وبەستانەکان بشکێنن و هاوسۆزی بۆ ئەزموونی گەلانی دیکە پەرەپێبدەن.
هانی گفتوگۆ و هاوکاری دەدات کاتێک مرۆڤەکان دەتوانن پەیوەندی کاریگەرانە بکەن و لە دیدگای یەکتر تێبگەن، باشتر بواری پێویستیان بۆ دابین دەکرێت بۆ ئەوەی پێکەوە کار بکەن و کێشەکان ڕوونتر ببینن وبە شێوەیەکی ئاشتیانە چارەسەری بکەن.
پەیکەری کۆمەڵایەتی بەهێز دەبێت کاتێ کۆمەڵگایەک کلتوری هەمەجۆریی لە باوەش بگرێت، ئەوکۆمەڵگایە زیندووتر و خۆڕاگرترە. خەڵک لە پاشخانی جیاوازەوە بیرۆکە و لێهاتوویی و دیدگای نوێ دەهێنن کە دەتوانن سوود بە هەموو کۆمەڵگا بگەیەنن.
زاڵبوون بەسەر ئاستەنگەکاندا:
بەربەستەکانی زمان: دەستپێشخەرییەکانی فێربوونی زمان و هاندانی بەکارهێنانی چەندین زمان لە فەزای گشتیدا دەتوانێت یارمەتیدەر بێت بۆ پڕکردنەوەی بۆشاییەکە.
تێنەگەیشتنە کولتوورییەکان: پەیوەندی کراوە، وۆرک شۆپی لێهاتوویی کولتووری و ئاهەنگگێڕان بە هەمەجۆریی کولتووری دەتوانێت ڕێز و لێبوردەیی پەروەردە بکات.
ئەڵمانیا وەک نموونە:
ئەڵمانیا مێژوویەکی دوور و درێژی کۆچبەری هەیە و خەڵکی چەندین پاشخانی جیاواز تێیدا دەژین. ڕێکخراوەکانی وەک (نیشتمانی دیالۆگی کوردی) ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕن لە بەرەوپێشبردنی دیالۆگ و لێکتێگەیشتنی نێوان کولتوورەکان.
خۆبەدورگرتن لەکلتورە جیاوازەکان ،هۆکارن بۆ هەڵکشانی ڕق و تۆڵەکردنەوە کەلە کۆتاییدا دەبنەدوورکەوتنەوەو هۆی دابەشبوون و ململانێ ی زیاتر.
بەرەو پێش چوون:
ئەڵمانیا بە پەیڕەوکردنی ڕێگای قبوڵکردن و لێکتێگەیشتن و پەیوەندی کراوە، دەتوانێت بەردەوام بێت لە بنیاتنانی کۆمەڵگایەکی بەهێز و گشتگیر کە هەمووان هەست بە پێشوازی و ڕێزگرتن بکەن.
لێرەدا چەند خاڵێکی دەخەینەڕوو کە دەبێت لەبەرچاو بگیرێن بۆدەستپێکی تێکەڵاوی کلتورەکان:
1- پەروەردە، قوتابخانەکان دەتوانن ڕۆڵی گرنگیان هەبێ لە پێشخستنی تێگەیشتنی نێوان کولتوورەکان بە هێنانە ناوەوەی دیدگای جۆراوجۆر لە مەنهەجەکانیاندا.
2- میدیاو دەزگاکانی ڕاگەیاندن دەتوانن بە وێناکردنی تێکەڵاوی کلتورەکان بە رچاو ڕوونییەکی ئەرێنی بڵاوبکەنەوە ویارمەتیدەر بن لەبەرەوپێشبردنی لێکتێگەیشتن لە نێوان کلتوورە جیاوازەکاندا.
3- گرنگیدان بە پانێڵ وسیمیناروکۆڕوکۆبونەوە لەبۆنەو ئاهەنگەکاندا بۆناساندنی کلتورە جیاوازەکان و تێپەڕاندن ودەربازبوون لە کۆت وبەربەستەکانی بەردەم ئاشنابوون بەکلتورەکانی کە لەدەورمان دەژین .
