بەرزان حەمەسوور
مەترسییەکانی باوەڕنەکردن بە گۆڕانکاری و ڕەنگدانەوەی لەسەرگەشەنەکردنی هزری تاکە کەسی و کۆمەڵ..
کورتە چیرۆکی ڕێزان:
(هەمووجارێ براگەورەکەم جگەرەیەکی لە پاکەتی جگەرەکەی باوکم دەردەهێنا وبەدزیەوە دەیکێشا ،
ڕۆژێ باوکم زۆر لەبراگەورەکەم توورەبوودیاربوو هەستی پێکردبوو ..! ئیتر براکەم ئەوکارەی هەرگیز نەکردەوە...
ماوەیەکی بەسەردا تێپەڕی من دەستم بەجگەرە کێشان کرد ، من ئەچووم ئەوکارە م دەکرد ،
ڕۆژێ من چووم تاجگەرەیەک دەرهێنم لەپاکەتی جگەرەکەی باوکم نەمزانی باوکم خۆی لێمات دابووم ، لە کاتی دزیەکەدا گرتمی پێم سەیر بوو هیچ لێم توڕەنەبوو،ووتی دەزانم براکەت ناردوتی جگەرەی بۆ بدزی !" )
دیسانەوە بەدارێکەوە چووەوە وێزەی براگەورەکەم کەدەمێک بوو وازی لەوکارە هێنابوو !
چەند ئێمە گەوج وتاوانبارین ..کەهەمیشە کەسەباشەکان هەر باشن لامان وخراپەکان هەر بەخراپی دەمێننەوە لامان .. ؟
چەند کەس لەئێمە باوەڕی بە گۆڕانکاری خەڵک و دەورەبەرهەیە ؟
ئەم خۆشباوەڕی و ڕا نەگۆڕینە کوردی کردووە بەقوربانی سەرۆکی پارتێک و دوژمنی سەرئێسقانی پارتێکی تر.. !
سروشتی مرۆڤ ئاڵۆزە، و بە ئەزموون و ژینگە و پەیوەندییەکان لە قاڵب دەدرێت...
لایەنێکی بەرچاوی ئەم ئاڵۆزییە، باوەڕمانە- یان نەبوونی- بە توانای گۆڕانکاری، چ لە خۆمان و چ لە دەوروبەرمان. لە کاتێکدا زۆرجار ڕەگ و ڕیشەی لە نائومێدییەکانی ڕابردوودا هەیە، بەڵام ئەم گومانە دەتوانێت کاریگەری قووڵی لەسەر ژیانی کەسی و ئەزموونە بەکۆمەڵەکانمان هەبێت، بەتایبەتی لەو کۆمەڵگایانەی کە مێژووی ململانێ و دابەشبوونیان هەبێ،وەک کۆمەڵگای ڕۆژهەڵاتی وکوردی بەتایبەتی ..!
هەردوو ڕەهەندەکەی ئەم بەسەرهاتە کورتە چەند دێڕیەی ڕێزان پێمان دەڵێ: ڕەنگدانەوەی فێربوونی کەسەکان لە داینامیکی خێزان وسیناریۆیەکانی خێزانیی لەبەرچاو بگرین کە خوشک و برایەک بە نهێنی جگەرە لە پاکەتی باوکیان دەرهێنن وبکێشن وکاتێک ئەم ڕەفتارە ئاشکرا دەبێت ، خوشک و براکە ڕووبەڕووی دەرئەنجامەکانی دەبێتەوە، لەگەڵ ئەوەشدا خوشکە بچووکە کە ئەمەی تێبینی کردووە، هێشتا هەمان ڕێگای گرتۆتەبەر. ئەم خولەیان نیشانمان دەدات کە چۆن دەتوانرێت ڕەفتارە باش و خراپەکان لەناو خێزانێکدا بەردەوام بن. هەروەها تیشک دەخاتە سەر ڕۆڵی باوەڕ بە گۆڕانکاری- یان نەبوونی. ئەیان مشتەی ناوهەمانەکەیە ،کۆمەڵگای ئێمە بەدەست ئەم دەردەوە دەناڵێنین ،ئەگەر خوشکە بچووکەکە پێی وایە کە باوکی دەرگاو پەنجەرەی لەتیشکی گۆڕانکاری داخستووە کەبراگەورەکە هەرگیز ناتوانێت بگۆڕێت، ئەوا لەوانەیە ئەوانیش خۆیان بەدەست هەمان کردارەکانەوە بدەن، هەست بکەن لە گۆمی قوڕاوی ڕێگایەکی پێشوەختە دیاریکراودا گیریان خواردووە.
ئەم سیناریۆیە وردە گەردوونێکی پرسێکی گەورەترە چۆن باوەڕنەکردن بە گۆڕانکاری دەتوانێت ببێتە هۆی دووبارەبوونەوەی هەڵە و نەخۆشی وگەشەنەکردن. کاتێک ئەو بیرۆکەیە دەخەینە ناوەوە کە مرۆڤەکانی دەوروبەرمان توانای گۆڕانکارییان نییە، نەک هەر تواناکانیان سنووردار دەکەین بەڵکو توانای خۆمان بۆ گەشەکردن و گونجاندن سنووردار دەکەین..
ئەم ڕەشبینییە دەتوانێت پێشبینییەکی خۆبەدەستەوەدان دروست بکات، کە چاوەڕوانی وەستان بەتەواوی بەرەو چەقینمان دەبات- وەستان بۆمردن ..
کاریگەرییە بەکۆمەڵەکان لەئەزموونی کورد لە ئاستێکی فراوانتردا یە ،ئەم گومانە دەتوانێت لێکەوتەی ترسناکی بۆخێزان و کۆمەڵگا و گەلی کورد هەبێت. بۆ نموونە گەلی کورد کاریگەرییە زیانبەخشەکانی بیروباوەڕی زەق بە نەگۆڕی سەرکردە و کوتلە سیاسییەکانی بەخۆیەوە بینیوە.
بەداخەوە کوردستانیش لەو ووڵاتانەیە کە مێژوویەکی ململانێی سیاسییان هەیە، کە زۆرجار دڵسۆزی تاک بۆ لایەنێک یان سەرکردەیەکی دیاریکراو بە قووڵی چەسپاوە، ڕەتکردنەوەی باوەڕبوون بە ئەگەری گۆڕانکاری دەتوانێت وادەی خولەکانی گەوجاندن و قوربانیدان و ململانێ بەردەوام بکات.
کاتێک ئێمە واتوند دەست بەو باوەڕە وە دەگرین کە سەرکردەی پارتێک لەسەدا سەد ڕاستە وبێ هەڵەیە بەم جۆرە باوەڕە نەک هەر ناتوانن بگۆڕدرێن، بەڵکو ئێمە لەسەدا سەد پشتگیری لە دۆخی ئێستادەکەین تەنانەت ئەگەربۆ میللەتەکەمان زیانبەخشیش بێت !
ئەم بیرکردنەوە ژینگەیەک پەروەردە دەکات کە بیرۆکەی پێشکەوتنخوازانە و سەرکردایەتی گۆڕانکاریخوازانە خەبات بکەن بۆ ئەوەی قوڵترڕەگ داکوتێت.کوڕو نەوەکانی ڕیز بکات وئامادەبکات لە ئەنجامدا کۆمەڵگاکەمان لە لیتەی نەخشە کۆنەکاندا گیربخۆن ونەتوانن بەرەو پێشەوە بچن، تا ئەگەرە نوێیەکان بۆ ئاشتی و خۆشگوزەرانی لە باوەش بگرن.
ڕێگای گۆڕانکاری لەئامێزگرتنی گەشبینی و ئەگەری گۆڕانکاری بۆ ڕزگاربوون لەم خولگانە، زۆر گرنگە باوەڕێک بە توانای گۆڕانکاری پەروەردە بکرێت. ئەمەش بە مانای گەشبینییەکی بێهەڵوێست ودواکەوتنی سەرۆکێک نییە، بەڵکو گرتنەبەری بیرکردنەوەیەک کە ئەگەری گەشەکردن و گۆڕانکاری لە هەموو تاک وسەرۆک وپارت و سیستەمێکدا بناسێت..!
هاندانی گەشەی تاکەکەسی سەرەتا بە پەروەردەکردنی ژینگەیەک دەست پێدەکات کە پشتگیری لە گەشەکردنی کەسی بکات. هاندانی پەیوەندی کراوە و ڕەخساندنی دەرفەت بۆ فێربوون و گەشەکردن. دان بەوەدا بنێ کە هەڵەکان بەشێکن لە پرۆسەی فێربوون و گۆڕانکاری زۆرجار وردە وردە دەبێت بەڵام کۆمەڵگا پێدەگەێنێت .
پێشخستنی سەرکردایەتی گۆڕانکاری پشتگیری لەو سەرکردانە بکەین کە پابەندبوون بە گۆڕانکاری و پێشکەوتن نیشان دەدەن. داکۆکی لە سیاسەت و پراکتیکەکان بکەین کە هاندەری داهێنان و پێگەیاندنی گشتگیری بن. تەحەدای دۆخی ئێستا بکەین و ئامادەی هەرمەترسیە بکەین لە پێناو باشتربوون.
چاندنی باوەڕ بە گۆرانکاری وخۆڕاگری کۆمەڵگا دروستکردنی کۆمەڵگەی کراوەوخۆڕاگر بە پەروەردەکردنی هەستکردن بە ئامانجی هاوبەش و پشتیوانی یەکتر. هاندانی چارەسەرکردنی کێشە بەکۆمەڵ و ئاهەنگگێڕان بە سەرکەوتنە بچووکەکان بەدرێژایی ڕێگابەرەو گۆڕانکاری گەورەتر.
بیرکردنەوەیەکی نەرم و نیان وەربگرین وکراوەبوون بە بەرامبەر بیرۆکە و دیدگای نوێ. لەوە تێبگەین کە گۆڕانکاری زۆرجار پێویستی بە گۆڕینی بیرکردنەوە هەیە و ئامادەبین تا لەگەڵ زانیاری و بارودۆخی نوێدا بگونجین .
هێزی باوەڕ بە گۆڕانکاری وباوەڕبوون بە ئەگەری گۆڕانکاری بۆ گەشەکردنی کەسی و پێشکەوتنی کۆمەڵگا زۆر گرنگە. بە پەروەردەکردنی ئەم باوەڕە دەتوانین لە خولەکانی ڕەشبینی و چەقبەستوویی ڕزگارمان بێت کە ڕێگری لە پێشکەوتن دەکەن. جا چ لەسەر ئاستی کەسی لەناو خێزانێکدا بێت یان لەسەر ئاستی بەکۆمەڵ لەناو کۆمەڵگەیەکدا، ئامێزگرتنی پۆتانسێلی گۆڕانکاری ڕێگەمان پێدەدات داهاتوویەکی هیواخوازانەتر و دینامیکیتر دروست بکەین. هەر لە ڕێگەی ئەم باوەڕە بە گۆڕانکارییەوەیە کە بەڕاستی دەتوانین پۆتانسێلی جیهانێکی باشتر و دادپەروەرانەتر بەدی بهێنین.
