د. كوردستان گیوى موكریانی لە ساڵی 1947 لە شاری هەولێر لە دایكبووە، خوێندنی سەرەتایی و ناوەندی و دواناوەندی لە هەولێر تەواو كردووە، پاشان كۆلێژی ئادابی زانكۆی بەغدا بەشی كوردی بە پلەی یەكەم تەواو كردووە، ساڵی 1977 بۆ تەواو كردنی خوێندنی باڵا دەچێتە مۆسكۆ لە ئینستیتیوی رۆژهەڵاتناسی سەر بە ئەكادیمیای سۆڤیەت )زانستی فیلۆلۆژی( دەخوێنێ و بڕوانامەی دوكتۆرا بە دەست دێنێت. موكریانی هەر لە هەمان ساڵ گەڕاوەتەوە كوردستان و لە زانكۆی سلێمانی لە كۆلێژی ئادابی بەشی كوردی بۆتە مامۆستای زمانی كوردی، لە ساڵی 1978 تا ساڵی 1982 سەرۆكی بەشی كوردی بووە لە زانكۆی سلێمانی و دواتر زانكۆی سەلاحەدین، لە 1/ 11 / 1982 تا وەكوو 30 / 10 / 1987 لە دەزگای رۆشنبیری و بڵاوكردنەوەی كوردی سەر بە وەزارەتی رۆشنبیری و ڕاگەیاندنی بەغدا دەست بە كار بووە وەكوو سكرتێری گۆڤاری )بەیان(، دواتر سكرتێرو و جێگری سەر نووسەری )رۆشنبیری نوێ( كە یەكەمین ئافرەتی كوردە ئەم شوێنەی وەرگرتبێ، لە 1/ 11 / 1987 گەڕاوەتەوە كوردستان لە زانكۆی سەلاحەدین دامەزراوە، لە رۆژی 8/ 10 / 1991 چۆتە وڵاتی هۆلەندا وەرگێڕان كاری كردووە، لە 1/ 12 / 1998 تا 1/ 5/ 1999 لە دەزگای چاپ و بڵاوكردنەوەی ئاراس سەرپەرشتی لە چاپدانەوەی )فەرهەنگی كوردستانی( كردووە، لە ساڵی 2000 بووە بە ئەندامی كارای كۆڕی زانیاری كوردستان و لە سالی 2006 بۆتە سەرۆكی كۆڕەكە، لە ساڵی 2001 سەر نووسەری گۆڤاری )كاو وشكا( بووە كە گۆڤارێكی رۆشنبیری و وەرزی بووە بۆ ئافرەتان، لە ساڵی 2002 سەنتەری )كاو وشكا(ی بۆ چالاكی رۆشنبیری دامەزراندووە، لە ساڵی 2007 بە هەڵبژاردن بۆتە سكرتێری یەكێتی ئافرەتانی كوردستان.
د. كوردستان موكریانی لە ژیانی 50 ساڵەی خزمەتی زمان و ئەدەب و رۆژنامەوانی كوردی زیاتر لە )20( كتێبی لە چاپ و بڵاوكردۆتەوە، ئەویش ئەمانەن )چەند بابەتێك لە بارەی زمانی كوردی، دیوانی ئەسیری، دەنگی ژنی هۆلەندی لە نێو چاپەمەنێكاندا، ڕەنگدانەوەی ژن بە نێوی ژنەوە لە رۆژنامەگەری كوردیدا لە ) 1898 - 1970 (، زاری كرمانجی 23 / 7 / 1923 - 25 / 5/ 1926، ژنی كورد بە ستەم دەورە دراوە، سینتاكسی ڕستەی سادە لە زمانی كوردی، سینتاكسی رستەی كوردی، سەردەمانی زمانی كوردی و كۆمەڵە زمانی ئێرانی، شێوەی سولەیمانی زمانی كوردی، فەرهەنگی رووسی-كوردی، فەرهەنگی گەورەی من، فەرهەنگی هەراشان كوردی- كوردی، قواعد اللغە العربیە، گوڵچنی گیو بەرگی یەكەم، گوڵچنی گیو بەرگی دووەم، ناوی كچ و كوڕانی كوردی، هۆنراوەی ئافرەتی كورد، هەتاو، رێزمانی كوردی بۆ پۆلی یەكەمی بەشی كوردی زانكۆی سەلاحەدین بە هاوكاری لە گەل دوكتۆرە نەسرین فەخری، یەكەم فەرهەنگی تۆ(. ئەو جگە لەوەی لە خانەوادەیەكی كورد پەروەرە هەر خۆشی مرۆڤێكی ئازاو و بە جەرگبووە، دوو رووداوتان بۆ باس دەكەم كە ئەمانەن یەكەم: سالی 1954 ڕەوانشاد پارێزەر )عەونی یوسف( بۆ یەكەمینجار لە مێژووی كوردی ئیجازەی جەژنی )نەورۆز( لە )سەعید قەزاز( كە ئەو كات وەزیری )داخلیە( ناوەخۆ بووە، بۆ داوەتكردنی خەڵك پلیت لە چاپ دەدەن، بۆ ئەم كارەش )مەلا عەوڵای حاجی سمایل-ناسراو بە مەلا ماتۆر( بەو پێیەی لێپرسراوی ڕێكخستنەكانی پارتی دیموكراتی كوردستان بووە، ئەو كات لە گەڵ پارێزەر )تەحسین یاسین( لێژنەی ئامادەكردنی ئاهەنگەكه دەبن، بۆیە مەلا عەوڵای حاجی سمایل لە كتێبەكەی )سەربردەی ژیانی سیاسیم( دەلێت: چوومە لای گیو موكریانی پێم ووت بیتاقەی دەعوەت نامەی نەورۆزمان بۆ چاپ بكە، ئەویش وتی: زۆر باشە بۆتان چاپ دەكەم بەڵام من كچۆلەكی حەوت سالیم هەیە وتارێكم بۆ نووسیووە دەمەوێت لە پرۆگرامی ئاهەنگەكە دایبنێن(، ئیتر لە نەورۆزی سالی 1954 د.كوردستان وتاری لە سەر نەورۆزو كوردایەتی خوێندۆتەوە و هەر لە كاتی خوێندنەوەی ئەو كارەبایان لێكوژاندوونەتەوە و ئاهەنگەكەیان لێتێكداون، دواتر هەر هەموو ئامادەبووان و میوانەكانی بەغدا )كاك ئەحمەد حەمەدەمین دزەیی دەعوەتی دووگردكانی كردوون و ئاهەنگەكە لەوێ بەردەوام بووە تا بەیانی(.
دووەم: دەور و بەری مانگی پێنجی سالی 1982 من لە بەڕێوەبەرایەتی رۆشنبیری سەرۆكی بەشی )التألیف و التعضید و النشر( بووم ڕەوانشاد شامل مەردان ئاغا سەرۆكی بەشی ڕۆشنبیری بوو بۆ ماوەیەك وەكوو وەكیلی بەڕێوەبەری رۆشنبیری جەماوەری هەولێر دەست بە كار بوو، داوای لە پڕۆفیسۆر دوكتۆر ڕەوانشاد جەمال رەشید كردوە كە كۆڕێكیان لە سەر مێژووی كورد لە هۆلی رۆشنبیری جەماوەری بۆ بگیڕێت ئەویش ڕازی ببوو، دیارە كاك شامل داوای لە د. كوردستان كردبوو كە ئەو كۆڕەكە هەڵسووڕێنێ، بەو پێیەی د.جەمال رەشید هاوسەریەتی بە هەر حال رۆژەكە هەینی بوو، زروف زۆر ناخۆش بوو، شەڕی پێشمەرگەو حكومەتی ئەوسا لە گەرمەی بوو، قوتابیانی زانكۆ زۆریان مانیان گرتبوو، د.جەمال باسەكەی خۆی بە مێژووی كورد و ستایشی بن و بنچینە و ڕەگەزی كورد بە تێر و تەسەلی باس كردوو بووە هۆی هاندانی قوتابیان، كە كۆڕەكە تەواوبوو و قوتابیەكان بە دەم سروودی ئەی ڕەقیب چوونە دەرەوە و دیارە پیاوانی رژێمیش ئامادە ببوون ئیتر كەوتنە ڕاونانیان، بەڵام باش بوو كەسیان پێدەستگیر نەكرا، لە سەر ئەم ڕووداوە دكتۆر سین و جیمێكی زۆری لە گەل كراو خەریك بوو دەستگیری بكەن و رەوانەی بەغدای بكەن، بەڵام سەرۆكایەتی زانكۆی سەلاحەدین و كاك محەمەد محیدێن كە ئەو كات جێگری ئەمین عام بوو هەولێكی زۆریاندا و مەوزوعەكە گەمارۆ دراو دكتۆرە كوردستان موكریانی و دوكتۆر جەمال ڕەشید رزگاریان بوو، هەرلەسەر ئەو رووداوە سین و جیمێكی زۆریش لە گەل كاك شامل مەردان ئاغا كرا و دواتر گۆزرایەوە شارەوانی هەولێر بە قەناعەتی من هەر بەم هۆیەوە بوو.
د. كوردستان موكریانی ئێستا كاری فەرمی نەمایە لە مالەوە خەریكی نووسین و لە چاپ دانەوەی فەرهەنگی كوردستان و پێداچوونەوەی فەرهەنگی مهاباد و چەند نووسینی ترە. هەموو كتێبجانەكەی رەوانشاد پڕۆفیسۆر جەمال رەشیدی كردۆتە دیاری بۆ كتێبخانەی گشتی كەركوك، لەو بارەیەوە دەڵێت: من بیرو فیكری ئەوم )د. جەمال رەشیدى هاوسەری( ناردۆتە كەركوك، هەروەها دوو بەشی كتێبخانەكەی خۆشی هەر بەخشیووەتە كتێبخانەی گشتی هەولێر، لە رۆژی 3- 4/ 7/ 2019 لە كۆنگرەی ناودارانی سنە زانكۆی سنە ڕێزی لە )25( ناودار و )5( كوردناس ناوە، كە یەكێكیان د. كوردستان موكریانی بووە، هەروەها ئەو كاتەی سكرتێری یەكێتی ئافرەتان بووە، بەشداریەكی زۆری كردووە لە كەم كردنەوەی توند و تیژی دژی ئافرەتان و گیرو گرفتی سەدان ژنی ستەم لێكراوی چارەسەر كردووە. موكریانی خودی خۆی و بەرهەمەكانی كەرەسەیەكی پوخت و چر و پڕن بۆ لێكۆلینەوە و دیراسە لە سەر كردنی بە تایبەتی بۆ قوتابیانی كۆلێژەكانی زمانی كوردی لە زانكۆكانی كوردستان، هەر تەمەن درێژ و سەركەوتوو بێت و هەموو ئەوانەی ناویان لەم پۆستەدا هاتووە لە ژیان نەماون رەوانیان شاد و ئەوانەشی ماون سەركەوتوو سەرفراز بن.
سەرچاوە: خۆم و ئەستێرە گەشەكان- نەجمەدین عەزیز سمایل
