خەلآت عومەر
چه‌وته‌وێڵی سه‌رداربوونی (زانینی زانستی) كه به ده‌ره‌نجام جیهانی به بازاڕ كردووه و هه‌موو شتێكیشی به‌كاڵا كردووه، لوتبه‌رزیی مرۆڤی به ئاستێك گه‌یاندووه، سروشت تۆڵه‌ی لێ بكاته‌وه. ئه‌گه‌ر وشه‌ی (تۆڵه)ش قورس و گران بێت، ناكرێت پشت له‌وه بكه‌ین، سروشت به تووڕه‌بوونیشه‌وه نیان و میهره‌بان نییه.
ئه‌م ده‌سته‌واژه‌یه‌ی له‌سه‌ره‌وه وا نووسیومه، ده‌وڵه‌مه‌ندیی فه‌رهه‌نگی زانین و بیركردنه‌وه و خوێندنه‌وه‌ی من، پچۆكه‌ی به‌رهه‌م ناهێنێت، ناشمهه‌وێت بۆ سه‌لماندنی، ناوی زانا، بیریار و بیرمه‌ندانت بۆ ڕیز بكه‌م، بۆ ئه‌وه‌ی بۆتی بسه‌لمێنم ڕاستییه.
هه‌ر كه‌مۆكه‌یه‌كی ده‌وێت به ده‌وری خۆتدا خول بخۆیت، سه‌رنج بده‌یت و ڕابمێنیت و بخوێنیته‌وه، بۆ ئه‌وه‌ی بزانیت دووچاری چی بووین و چیمان به‌سه‌ر هاتووه.
ڕه‌وتی پێشڤه‌چوون، كه به‌ڵگه‌نمای پرسیاره‌كانی وه‌ڵامی زانینی زاستییه، بۆت ده‌سه‌لمێنێت ده‌رگیری كاره‌سات هاتووین.
ئه‌وانه‌ی له‌مه‌وبه‌ر له سه‌ده‌كانی پێشووتردا، جوامێرانی بیری چه‌پڕه‌وی به هۆكاری نه‌هامه‌تیی ئێمه‌یان ده‌زانی، ناتوانن وه‌ڵام بده‌نه‌وه، بۆچی ئێستا ئه‌وانه‌ی له ڕووی چینایه‌تییه‌وه گرفتیان نییه، له هه‌موان زیاتر ژیانیان و شێوازه‌كه‌یشی پڕی نه‌هامه‌تی و بێنه‌وایی و بێزارییه؟
هه‌ژاران و كارگه‌ران، ئه‌وانه‌ی كێشه‌ی كه‌مده‌رامه‌تییان هه‌یه، دووچاری گرفتی خۆیان هاتوون.
ڕه‌نجده‌ران به‌پێی فه‌رهه‌نگی كۆن و ئه‌وانه‌ی نانی بازوو ده‌خۆن و جامی ئومێدیان هه‌رگیز به‌وه ناگات سه‌رڕێژ بێت، نه باش، نه ساغ و نه خۆش ده‌یگوزه‌رێنن.
ئه‌مه ئاساییه، ئه‌وه‌ی نائاساییه ئه‌وه‌یه، ده‌بێته پرسیار له‌وەی بریتییه له‌پای چییه ئەوانەی كاسه‌یان پڕه، دووچاری ده‌ردودوو دێن و دنیایان لێ به دۆزه‌خ بووه؟
ئایا ئه‌وه پرسیار نییه، مرۆڤ له ڕووی ئابوورییه‌وه ژیانی فه‌راهه‌مه و هیچ كه‌موكوڕیی نییه، به كوردیی خۆمان، تێروپڕه و له هیچی كه‌م نییه، كه‌چی بێزار و ناقایل، نه‌ساغ و نه‌خۆشه و وا ده‌زانێت هێنده‌ی سواڵكه‌رێك به‌خته‌وه‌ر نییه؟
وه‌ڵامه‌كه به‌رۆكی من و تۆش ده‌گرێت.
كه‌سمان ئه‌گه‌ر ڕابردووی خۆمان و باوانمان به ئێستا به‌راورد بكه‌ین، بهو ده‌ره‌نجامه ناگه‌ین، كە به‌ده‌ستمان هێناوه!
ئێستا گوزه‌ره‌نمان زۆر له‌مه‌وبه‌ر باشتره.
ئێستای خۆت به چه‌ند ده‌یه‌یه‌كی له‌مه‌وبه‌ر به‌راورد بكه، بۆت ده‌سه‌لمێت تۆ چ خراپه‌ت نییه!
خراپه‌ی تۆ جۆره‌های بیركردنه‌وه‌وه و كه‌ڵه‌كه‌بوونی بۆچوونی خراپته، ده‌نا ژیان ده‌گوزه‌رێت و ورده‌ورده خراپه‌ت باش ده‌بێت.
زۆر كەس ته‌فره‌یان داوین به‌وه‌ی، ئومێدی زۆرمان هه‌بێت، زۆر داوا بكه‌ین و چاوه‌ڕوانی زۆریش بین.
ئه‌م هاوكێشه‌یه‌م هه‌ڵگێڕاوه‌ته‌وه و ئاوهاش ده‌یگوزه‌رێنم.
وا تۆماریشی ده‌كه‌م، كە چۆن ده‌یگوزه‌رێنم.
زۆر له‌وانه‌ی خه‌یاڵخوان، پێیان وایه بانگهێشت كراون بۆ دنیا، بۆ ئه‌وه‌ی هه‌رده‌م سه‌رمه‌ست بن و خۆش بیگوزه‌رێنن و میهره‌بانییان به‌سه‌ردا ببارێت. زۆریش له‌وانه‌ی به پێشه‌نگی پێشڤه‌چوون ناودار بوون، پڕوپاگه‌یانده‌یان بۆ به‌خته‌وه‌ری و دادوه‌ری و خۆشگوزه‌رانی و پاڵلێدانه‌وه و حه‌وانه‌وه كردووه.
مێشكی مرۆیان پڕی باوه‌ڕی پڕوپووچی هاوشێوه‌ی له‌مباره‌یه‌وه كردووه، گوایا ده‌بێت مرۆ هه‌رچیی خۆشنوودی و خۆشگه‌وزه‌رانییه به‌ده‌ستی بهێنێت و ئه‌گه‌ر واش نه‌بوو، ئه‌وه شاشی و پڕخراپییه!
كه ئه‌م به‌شانه‌ی (شێوازی ژیان) ده‌نووسم و تۆش ئه‌گه‌ر له‌وانه بیت نووسینم ده‌خوێنیته‌وه، ده‌زانیت له‌مه‌وبه‌ر و دوازده ساڵی ته‌مه‌نم بۆ كتێبێكێكی دیكە ته‌رخان كردووه و ده‌شزانیت چوار به‌شی ئه‌و كتێبه‌م به ڕه‌نجه‌وه‌ری نووسیوه و به ناونیشانی (شۆڕش یان گۆڕانكاری)یه؟
ده‌زانیت من پاسیڤ و ته‌مبه‌ڵ نیم، گوناهیشم نییه زۆر جار بیروبۆچوونم نادۆزیته‌وه و له گۆشه‌ی دێوانه‌ییدا داوا ده‌كه‌م بزانیت به چییه‌وه سه‌رقاڵم.
ئه‌و كارانه زۆر جار وا ده‌رده‌كه‌ون، سه‌رلێشێوان و باسیڤی و ته‌مبه‌ڵییه، ده‌مه‌وێت بڵێم: "ئه‌و گوزارشته له ژیان كه خۆی ناونیشانی زۆر گه‌وره‌ی نییه و به ئه‌ركه‌بارییه‌وه به‌سه‌ری ده‌به‌ین و ئه‌وپه‌ڕی سه‌ركه‌وتنیش ئه‌وه‌یه شانی ده‌ده‌ینه به‌ر و ده‌یگوزه‌رێنین و تێیدا ئه‌وه‌ی پێمان ده‌كرێت به‌رهه‌می دێنین و ده‌یوه‌شێنین."
زۆربه‌ی باركردن له‌سه‌ر كامڵبوون و به‌ده‌ستخستنی هیواوه، ته‌فره‌دان و درۆوده‌له‌سه‌یه.
وای ده‌هۆنمه‌وه، كه سه‌رمه‌ستت نه‌كه‌م به‌وه‌ی هیوای زۆرت هه‌بێت و زۆریش بخوازیت. بۆم بلوێت ده‌نووسم: "هیچ خۆشی له ژیان داوا مه‌كه، ئه‌وجا هه‌ر خۆشییه‌ك هات، چه‌ند كه‌م بێت، واده‌زانی زۆریی و فره‌یی خۆشنوودییه."
)كامۆ) و (شۆبنهاو) و (نێچه) بیرمه‌ندانێكی ده‌وڵه‌مه‌ندی خۆرئاوان، زۆریان هه‌وڵ داوه بۆ ئه‌وه‌ی دیوی شاردراوه‌ی ئه‌و ڕاستییه‌ت پێ بناسێنن، كه (هیوا) درۆیه‌كی گه‌وره‌یه.
ئاو له دووی بێڵم بێت بووچوونه‌كانیانت بۆ ده‌گوازمه‌وه، نه‌ك له‌به‌رئه‌وه‌ی ئه‌وان شتی گرنگیان گوتووه و پێشتر نه‌گوتراون، به‌ڵكوو ته‌نیا بۆ ئه‌وه‌ی باوه‌ڕدار بیت به‌وه‌ی كه من خۆمت به نڤیسین بۆ ده‌هۆنمه‌وه و ده‌مه‌وێت بۆتی بسه‌لمێنم، گوزارشت له ئه‌زموونی شێوازی ژیانێك بكه‌م، سوودی هه‌بێت كاتێك ده‌یخوێنیته‌وه.
مرۆڤ ده‌ژی و ده‌یگوزه‌رێنێت و ئه‌گه‌ر زانینی زۆر بوو، خاوه‌ن زانین ده‌بێت، ئه‌گه‌ر پوول و پاره و زێڕ و سامانی هه‌بوو ده‌وڵه‌مه‌ند ده‌بێت.
ئه‌وه‌ی زانینی زۆر بێت بێ په‌روا ده‌یبه‌خشێته‌وه، ئه‌وه‌ی ده‌وڵه‌مه‌نده پوول و پاره و زێڕ گلێر ده‌كات و ده‌یشارێته‌وه.
خراپیی شێوازی ژیانی مرۆڤ ئه‌وه‌یه، به‌دوای ئه‌وه‌وه‌ن، كه نایبه‌خشن و نازانن سوود له‌وه ببین كه پێیان ده‌به‌خشێت و هه‌زاران جار له زێڕ و گه‌وهه‌ر گرنگتره و ئه‌گه‌ر كۆی بكه‌نه‌وه، ژیان ده‌به‌نه‌وه.
گرفتی گه‌وره‌ی مرۆڤ ئه‌وه‌یه، نازانێت (زانین) سه‌رمایه‌ی گه‌وره‌یه.
وا له‌و شوێنه‌وه ده‌ست پێده‌كه‌مه‌وه، كه سه‌ره‌تایه و ڕازی زیاتر ده‌هۆنمه‌وه.
سەرچاوە : سپی میدیا
