گەشتکردن بە هەمان ڕێگا.. گرنگی دەنگدانی ئاگادارانە لە هەڵبژاردنەکانی کوردستان

 د.توانا 

 

 گرنگی دەنگدانی ئاگادارانە لە هەڵبژاردنەکانی کوردستان..

 

لە هەرێمی فیدراڵی کوردستان ، هەڵبژاردن بە شێوەیەکی نەریتی وەک ئەرکێکی نیشتمانی و دەرفەتێک بۆ داڕشتنی ئایندەی هەرێم و سەکۆیەک بۆ گۆڕانکاری سەیر دەکرێت. بەڵام زۆرێک لە هاوڵاتیان  تادێت گومانیان لە دوو حزبە باڵادەستەکەی پارتی دیموکراتی کوردستان و یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان زیاتر دەبێت..

 لە ترسی ئەوەی دەنگدان بەوان ڕەنگە دۆخی ئێستا بەردەوام بکات نەک گۆڕانکاری ڕاستەقینە بهێنێتە پێشەوە !

ووتەیەکی کۆنی کوردی دەڵێت "جارێک فریوت دام ، خودا تۆڵەت لێبکاتەوە، بەڵام ئەگەر دووجار ڕوویدا خودا تۆڵەم لێبکاتەوە". ئەم گومانە ئەو پرسیارە گرنگە دەوروژێنێت کە چۆن میللەتی کورد دەتوانێت بە هۆشیارییەوە بچێتە ناوئەم پڕۆسەیە وچۆن ئەم هاوسەنگیە  بپارێزێت لە بەشداریکردنی مەرجدار و لە گەڵ هەڵبژاردنی سۆزداری وکوێرانەکانی پێشوو کەتەنها بۆنی کۆیلەیی وگەوجێتی لێدەکرێت..

حیزبەکان، سەرکردەکان، و نەتەوەی کورد

هەڵبژاردن لە کوردستان دەیان ساڵە لە لایەن دوو پارتی سیاسی زلهێزی پارتی و یەکێتییەوە لە قاڵب دراوە. لە کاتێکدا هەردوو حزب لە خەباتیان  پێش وەگرتنی دەسەڵات ڕۆڵی بەرچاویان لە مێژووی ناوچەکەدا بینیوە، بەڵام نیگەرانییەکان لە زیادبووندایە کە گرنگیدانیان بە پاراستنی دەسەڵاتی سەرۆک وبنەماڵە و کاریگەریەکانیان ، لەزۆربەی کاتدا بەئاشکرا  ڕێگری لە خۆشگوزەرانی و خواستەکانی گەلی کوردستانی گرتووە.

گرنگە دان بەو زەمینە مێژووییەدا بنێین کە ئەم حزبانە تێیدا کاریان کردووە. کورد دەیان ساڵە ڕووبەڕووی هەڵچوونی سیاسی و ململانێ و چەوساندنەوە بووەتەوە. لە وەها کەش و هەوایەکدا ئەم پارتانە تەنیا قەوارەی سیاسی نەبوون بەڵکو بزووتنەوەی بەرخۆدانی چەکداری بوون و زۆرجار سەرکردەکانیان نوێنەرایەتی سیمبولی خەبات و یەکڕیزیی کوردیان دەکرد. بەڵام لەگەڵ تێپەڕبوونی کات و پەرەسەندن وگۆڕانکاریەکانی هێز لەناوچەکە، هاوسەنگی نێوان بەرژەوەندی حزبی و بەرژەوەندی میللەت گۆڕا،هەردوو زلهێزەکە بەرژەوەندی سەرۆک وبنەماڵەو خێڵیان خستە بەرەوەی کورد کوردستان ..!

ئەرکی نیشتمانی و دەنگدانی بەئاگایانە..

بەشداریکردن لە هەڵبژاردنەکاندا بێ گومان ئەرکێکی نیشتمانییە لە کوردستاندا. ڕێگایەکی جەوهەرییە بۆ ئەوەی گەلی کورد خواستەکانی خۆی دەرببڕێت و نیگەرانییەکانی خۆی دەربخات و بەشداری بکات لە پرۆسەی دیموکراسی لە ناوچەکەدا. بەڵام ئەم ئەرکە نابێ بێ ئاگایانە بۆ درێژەپێدانی سیما نادیموکراتیەکانی ئەمڕۆ ،یان بۆکوێرەوەریەکی نوێ لەسەر دەستی ئەم دووزلهێزە  ئەنجام بدرێت...

دەنگدانی بەهۆشیاری وبەئاگایانە کلیلی دڵنیابوونە لەوەی کە نوێنەرانی هەڵبژێردراو بەڕاستی خزمەت بە بەرژەوەندییەکانی میللەت دەکەن.

بۆ ڕاگرتنی ئەم هاوسەنگییە دەبێت دەنگدەرانی کورد ئاگاداری ئەو هەڵبژاردنە بن کە بەشداری تیادەکەن. لێرەدا چەند هەنگاوێک دەخەینەڕوو کە دەبێت لەبەرچاو بگیرێن:

1- هەمەچەشنکردنی بژاردە سیاسییەکان:

لە کاتێکدا پارتی دیموکراتی کوردستان و یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لە مێژووی سی ساڵی ڕابوردودا زاڵ بوون بەسەر دیمەنی سیاسیدا لەم هەرێمە، پلاتفۆرم وکاندیدی سەربەخۆی بەدیل هەن کە ڕەنگە دیدگا و چارەسەری تازە پێشکەش بکەن. گەڕان بەدوای ئەم بژاردانەدا دەتوانێت یارمەتی میللەت بدات بۆ هەڵبژاردنی ئاگادارانە.

2- داواکاری لێپرسینەوە:

لێپرسینەوە لە بەرپرسانی هەڵبژێردراو لە بەرامبەر کردار و بڕیارەکانیان لە کەناڵە سەربەخۆکانی ڕاگەیاندنەکانەوە ئەمەش وردبینی لە سیاسەت و ئەدای کارکردن و بەڵێنەکانیان دەگرێتەوە. لەدونیای سیاسی ووڵاتانی دیموکراسی ئەمڕۆدا بەشداریکردن و چاودێری مەدەنی بۆ دیموکراسییەکی تەندروست زۆر گرنگە..!

3-دەنگدان  بە پلاتفۆرمەکان نەک کەسایەتیەکانی بەربژێری حیزبەکان :

دەنگەکان لەسەرکەسایەتی ناو پلاتفۆرم و هاوئاهەنگییەکەی لەگەڵ بەها و ئەولەویەتەکانتدا بنیات بنرێ، نەک تەنها بەربژێری  سەرکردەی پارتێک. پێویستە لایەنەکان لەسەر دیدگای خۆیان بۆ داهاتوویەکی ڕوونی باشتر بۆ هەرێم کێبڕکێ بکەن.

4-پەرەپێدانی شەفافیەت و داوای شەفافیەت لە پرۆسەی هەڵبژاردندا:

 شەفافیەت لە پارەدان بە هەڵمەتی هەڵبژاردنەکان، ڕووماڵکردنی دادپەروەرانە لە میدیاکان و چاودێریکردنی بێلایەنی هەڵبژاردنەکان دەتوانێت یارمەتیدەر بێت لە دەستەبەرکردنی هەڵبژاردنێکی دادپەروەرانە و هاوسەنگ.

5-دروستکردنی یەکێتی لەدەرەوەی حزبەکان: دان بەوەدا بنێن کە هێزی نەتەوەی کورد لە یەکڕیزیدایە. هاندانی گفتوگۆ و هاوکاری نێوان لایەنە جیاوازەکان بۆ ئەوەی پێکەوە کاربکەن بۆ بەرژەوەندی گەل.

 

بەڕاستی بەشداریکردن لە هەڵبژاردنەکانی کوردستان ئەرکێکی نیشتمانییە. به ڵام ده نگدان به هه مان پارته باڵاده سته کان به بێ لێکۆڵینه وه ی ڕه خنه یی ده توانێت ڕێگری له پێشکه وتن و پێشکه وتنی هه ڕێمی کوردستان بکات. پێویستە نەتەوەی کورد لەباشووربە هۆشیاری و ئاگاداریەوە و سەرقاڵ بمێنێتەوە بۆ ئەوەی بەرژەوەندی گەل لە پێش هەموو شتێکەوە بێت.

گەلی کورد بە هەمەچەشنکردنی بژاردە سیاسییەکان و داوای لێپرسینەوە و دەنگدان بە پلاتفۆرمەکان و پەرەپێدانی شەفافیەت و پەرەپێدانی یەکڕیزی، دەتوانێت هاوسەنگییەک دروست بکات کە خزمەت بە خواستە بەکۆمەڵەکانیان بکات و هەرێم بەرەو پێشەوە ببات. تاهەڵبژاردن چیتر تەنیا لەسەر دانانی کڵاو لەسەر میللەت نەبێ و پێوەرەکان  لەسەر دەستەبەرکردنی داهاتوویەکی باشتربن بۆ هەموو کورد.