ئەم كتێبە قسەكردنی چەند توێژەرێكە لەبارەی سێكولاریزم و ئایین، ئێمە لەم باسە كورتەماندا ناتوانین تەواوی دید و روانینی ئەو نووسەرە بەشداربووانەتان بۆ بخەینەڕوو، مەبەستی ئێمە زیاتر لەم نووسینە، گەیاندنی پەیام و دیدی ئەوانە بە ئێوەی خوێنەر، بۆیە لێرەدا سەرنجی بەشێك لەو نووسەرانەتان بۆ دەخەینەڕوو تاكو ئێوەش لە كۆتایدا كتێبەكە بەسەر بكەنەوە و رای خۆتانی لەبارەوە بڵێن یاخود سوود لە ئەزموونی ئەم توێژەرانە وەربگرن. بۆ ئەوەی خوێنەری هێژا لە مەبەستی ئێمە تێبگات، مەرج نییە ئێمە نمایشمان بۆ هەر كتێبێك كرد دەبێ هەموو كتێبەكە بخوێنینەوە، نەخێر، ئێمە دێین خاڵە سەرنجڕاكێشەكانی دووتویی كتێبەكاتان بۆ دەگوازینەوە تاكو سەرنجتان بۆ كتێبەكە رابكێشین، رەنگە هەندێكجار پرسیار لەبارەی دیدی نووسەرەوە بخەینەڕوو، بەڵام ئەمەی ئێمە تەنها بۆ ئەوەیە خوێنەر لە دەوری ئەم یا ئەو كتێب كۆبكەینەوە.
ئەم كتێبە لەبڵاوكراوەكانی خانەی حیكمەت و نووسەر فاروق رەفیق سەرپەرشتی بڵاوكردنەوەی كتێبەكە و پێشەكییەكیشی بۆ نووسیوە، بۆ ئەوەی بوارمان هەبێت زیاتر لە بارەی دید و روانینی بەشێك لەو نوووسەرانە بخەینەڕوو، پێشەكییەكەی فاروق رەفیق بۆ ئێوە جێدەهێڵم لە كتێبەكەدا بیخوێننەوە.
سێكیولاریزم، ئازادی ئاینی و ئیسلام.. پرۆفیسۆر د. بیلال سامبور.
لەسەدەی 19، زۆرێك لە خەڵك وایان دەزانی كە پرۆسەی مۆدێرنەكردنی جیهان دژی ئاینە و سنورداری دەكات، بەم تیۆرە دەوترا» بەتایبەت كردنی كۆمەڵگە» تەنانەت لایەنگری میلیشیا پۆزەتیڤەكانیش بەتەواوەتی باوەڕیان وابوو كە هێزی سێكیولار وەك عەقڵ گەرایی و زانست و هتد دەبێتە هۆی لەناوبردنی ئاین و ئاینیش زۆر بە زوویی ژیان لە ناو دەبات، بە پێچەوانەوەی ئەو گریمانەیەوە، ئاین لە ژیانی مرۆڤدا لانابرێت، ئەمڕۆ مرۆڤ ئاینێكی زیندووی جیهانیی لە هەموو جیهاندا هەیە، هەر لەبەر ئەم ئاینە جیهانیەیە خەڵكی دەستیان كردووە بە گۆڕینی بیركردنەوەیان، چونكە ئەوە ئاین نیە بەڵكو سێكیولارە گەڕاوەتەوە، گفتوگۆی ئەوە هەیە كە سێكیولار تیاچووە و ئاین جەنگەكەی بردووەتەوە، لەڕاستیدا هەردووكیان بە پێی پێویست جێگەی گفتوگۆ و موناقەشەن، لەبەر ئەوەی ئاین « تەقوا» و سێكیولار هەردووكیان پێكەوە دەژین و هەردووكیان لەگەڵمان دەمێننەوە.
ئایین، زانست و ناسیونالیزم، عەلمانییەت یان پیرۆزشكێنی؟
د. جەیمس دینگلی/ ئێرلەندا.
لە جیهانی هاوچەرخدا كەم ململانێ هەیە بە هۆكاری كۆمەڵایەتی_ سیاسی بارنەكرابێت زیاتر لە ناسیونالیزم و ئایین، زۆربەی ململانێ مۆدێرنەكان پەیوەندییان بە یەكێك یان هەردوو ئەم دیاردەیەوە هەیە، كە هەردەم وەك خۆكاری جیا تەماشا دەكرێن، هەرچەندە هەردووكیان وەكو یەك كوشندەن، سەرباری ئەمەش، لە پشكنینێكی ورددا دەردەكەوێت هەردوو ناسیونالیزم و ئایین بەنزیكی پێكەوە گرێدراون، زۆرینەی هەرە زۆری ناسنامە نیشتمانییەكان لە نزیكەوە پەیوەندیدارن لەگەڵ ناسنامەی ئایینیدا، هەمووی یان بەشێكی، هەروەها بەشی هەرە گەورەی ناسیونالیزمەكان پەیوەستییەكی تاڕادەیەكی زۆر ئایینی بەسەر ئەندامەكانییەوە هەیە، وەكو بەشێك لە ئایینی مۆدێرن پیشان دەدرێت كە رابەری هەندێك ئایینی كردووە، بەشێوەیەك كە لە ناسیونالیزمدا پێشبڕكێكارێكی راستەوخۆ ببیننەوە.
سێكولاریزم، ئایینی مەسیحییەت و ئیسلام لە ئەوروپا.. تۆماس شمیدینگەر.
لەڕووی مێژووییەوە سێكولاریزم وەك جیاكردنەوەی ئایین و سیاسەت لە ئەوروپا تەریب بە دەوڵەتی مۆدێرن، گۆڕانی بینی، ئەم دەوڵەتە مۆدێرنە چ تەریب بوو بە رێكخراوی سەرمایەداریانەی ئابووری و چ خۆی لە پەیوەندییەكی چڕدا لەتەك ئەو رێكخراوەدا دەبینییەوە، هەروەها دەبوو خۆی وەك دەوڵەتێكی ناوچەیی رووبەردار لە دژی مۆدێلی دیكەی دەسەڵاتداریی بسەپێنێت، بێگومان هێشتا مەرج نەبوو كە دەوڵەتی نەتەوەیی بێت، بەڵام دواتر دوای ئەوە كە سیاسەت و ئابووری وەك هاوشێوەی ئەمە سیاسەت و ئایینیش رێژەییانە لەیەكتری جیادەبنەوە، بەڵام جیابوونەوەیەك كە لە ئەوروپاش لەنێو ململانێی پڕ ناكۆكیدا سەپێنرا.
من هەوڵدەدەم كتێبەكە بە ئێوە بسپێرم، ئەم كتێبە وێڕای بابەتی كوردی، چەند بابەتێكی بە زمانی عەرەبی و فارسیشی تێدایە، هیوادارم ئەوانەی پسپۆرییان لەم بوارەدا هەیە، ئەم كتێبە بخوێننەوە، دڵنیام سوودی لێ دەبینن.
ئامادەكردنی: كامۆ حەوێزیی
سەرچاوە: knwe