دیالۆگی نیشتمان ..
پەیوەندی نێوان مەسرور بارزانی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان و شاری سلێمانی بە گرژی و لێک تێنەگەیشتن دیارە. بۆ ئەوانەی ئاشنان بە دیمەنی مێژوویی و سیاسی کوردستانی عێراق، ئەم گرژییانە تازە نین، بەڵام لەم چەند ساڵەی دواییدا زیاتر بەرچاو کەوتوون.
ڕەگ و ڕیشەی گرژی
سلێمانی لە مێژە ناوەندێکی بەرخۆدان و ڕۆشنبیری کورد بووە، شارێک کە چەندین سەدە بەرەنگاری هەژموونی دەرەکی بووەتەوە. لە دەوڵەتی عوسمانیەوە تا دەگاتە ڕژێمی بەعس، سلێمانی قەڵای ناسنامە و شانازی کوردایەتی بووە. ئەم میراتە هەستێکی بەهێزی سەربەخۆیی و خۆڕاگری لە نێو خەڵکەکەیدا پەروەردە کردووە و وای لێکردووە ئاگاداری هەر جۆرە دەسەڵاتێکی ناوەندی بن.
لە بەرامبەردا مەسرور بارزانی لە بنەماڵەیەکەوە سەرچاوەی گرتووە کە بە قووڵی تێوەگلاون لە خەباتی کورد بۆ ئۆتۆنۆمی. بنەماڵەی بارزانی مێژوویەکی چیرۆکییان هەیە، مێژوویەک کە هەم ڕێزی لێدەگیرێت و هەم ڕەخنەی لێدەگیرێت لە ناوچە جیاجیاکانی هەرێمی کوردستان. لە کاتێکدا هەولێری پایتەختی هەرێمی کوردستان وەک قەڵای بنەماڵەی بارزانی سەیر دەکرێت، بەڵام سلێمانی زۆرجار وەک دڵی ڕکابەرە سیاسییەکانیان هەست پێدەکرێت.
تێڕوانینەکان بۆ تۆڵەسەندنەوە و کۆنترۆڵکردن
ئەو تێڕوانینەی کە مەسرور بارزانی بە دوای تۆڵەسەندنەوە لە سلێمانی دەگەڕێت، هەستێکی هاوبەشی زۆرێک لە شارەکەیە. ئەم باوەڕە لە کردەوەی جۆراوجۆرەوە سەرچاوەی گرتووە کە لەلایەن حکومەتی هەرێمەوە ئەنجام دراوە کە وەک ڕێوشوێنی سزا بەرامبەر سلێمانی و دانیشتووانەکەی لێکئەدرێتەوە. هەوڵی ڕاگرتنی گەشتە ئاسمانییەکان بۆ فڕۆکەخانەی سلێمانی و گەڕانەوە لەلایەن هێڵی ئاسمانی تورکیاوە، کە گوایە لەسەر فەرمانی حکومەتی هەرێم بووە، سووتەمەنی ئەو گومانانە بووە. هەندێک ئەمە وەک هەوڵێک بۆ گۆشەگیرکردنی شارەکە و کەمکردنەوەی گرنگی ئابوورییەکەی دەزانن, کەپلانێک پەیڕەو دەکەن بۆ کردنی سڵێمانیەکان بەهاوڵاتی پلەدوو لەم هەرێمە..!
جگە لەوەش دواکەوتنی ئەنجامدانی هەڵبژاردن بووەتە هۆی ئەوەی زیاتر قسە و باس لەسەر نیازی بارزانی بکرێت. ڕەخنەگران دەڵێن، بارزانی بە دواخستنی هەڵبژاردن، بە دوای چەسپاندنی دەسەڵات و لاوازکردنی نەیارانی سیاسیی خۆیدایە، کە بەشێکی زۆریان لە سلێمانی بنکەیان هەیە. ڕەتکردنەوەی کڕنۆشبردنی شارەکە بۆ کۆنترۆڵی ناوەندگەرایی وەک هەڕەشەیەک بۆ سەر دەسەڵاتەکەی سەیر دەکرێت، ئەمەش دەبێتە هۆی تێڕوانینێک کە دەیەوێت سلێمانی ملکەچی سەرکردایەتییەکەی بێت.
ڕوانگەیەکی مێژوویی
بۆ تێگەیشتن لە گرژییەکانی ئێستا، پێویستە ئاوڕێک لە مێژووی بنەماڵەی بارزانی و پەیوەندییان لەگەڵ سلێمانیدا بخشێنێتەوە. شارەکە هەرگیز شوێنێکی ئاسان نەبووە بۆ حوکمڕانی و خەڵکەکەی مێژوویەکی دوور و درێژیان هەیە لە بەرەنگاربوونەوەی دەسەڵاتی خۆسەپێن. ئەم خۆڕاگرییە تەنیا لە دژی هێزە دەرەکییەکان نییە، بەڵکو لە دژی سەرکردە ناوخۆییەکانی کوردە کە هەوڵی سەپاندنی ئیرادەی تاکڕەوی وخێڵەکی خۆیان دەدەن بەسەر شارەکەدا.
ڕەنگە مەسرور بارزانی سەرپێچی سلێمانی وەک تەحەدایەک بۆ میراتی بنەماڵەکەی سەیر بکات. باپیری مستەفا بارزانی سەرکردەیەکی ڕێزدار بوو کە ڕۆڵێکی چارەنووسساز و دیاری لە خەباتی کورددا هەبوو. هەرچەندە لەمشارەدا ژیاوە و چەند جومگەیەیەکی زۆرگرنگی ژیانی لەم شارەدابووە، ماوەیەک لەم شارەژیاوە ،دوایی هەرلەم شارەکراوە بەسەرۆکی پارتی دیموکراتی کوردستان، کاتێ ژیانی دەکەوێتە مەترسیەوە ،چەند کەسێکی خەڵکی ئەم شارە بەئەمانەتەوەدەیگەێننەوە زێدی خۆی لەبارزان ،بەڵام پاشان پەیوەندییەکەی لەگەڵ سلێمانی ئاڵۆز بوو، بەو پێیەی ئەو بڕیارانەی دەدا کە تاکڕەوی پێوەدیاربوو ، وەهەمیشە لە بەرژەوەندی شارەکە نەبوون. تاڕق وقینی لەم شارە گەیشتە ئەوەی لە1967 سلێمانی تۆپباران بکات وە کۆمەڵێک چەکداری سەربە خودی خۆی لە دێ ی کانی ماسی نزیک سلەێمانی بنکەیەکی گوماناوی دابمەزرێنن بۆ تیرۆری سیاسی وتا پشێوی دروستکردن لەسلێمانی ، تاڵاوی ویادەوەرییەکانی ئەم بڕیاروڕەفتارانە ی بارزانی باپیرتائەمڕۆ ماوەتەوە، کاریگەرییان لەسەر چۆنیەتی هەستکردن بە سەرکردەکانی ئێستا هەیە.
ڕێگای پێشەوەچوون وئاشتەوایی
بۆ مەسرور بارزانی تەحەدا ئەوەیە کە ئەم ناڕەزایەتییە مێژووییانە تێپەڕێنێت و پەیوەندییەک لەگەڵ سلێمانی دروست بکات کە لەسەر بنەمای ڕێزگرتن و لێکتێگەیشتنی یەکتر بێت. شارەکە بە ئاسانی چۆکدا نایەت و هەر هەوڵێک بۆ ناچارکردنی ملکەچبوون، پێدەچێت کاردانەوەی لێبکەوێتەوە. بەڵکو هەوڵێکی ڕاستەقینە بۆ چارەسەرکردنی نیگەرانییەکانی دانیشتووانی سلێمانی و سەرکردەکانی دەتوانێ زەمینە بۆ پەیوەندییەکی هاوسەنگتر خۆش بکات.
سلێمانی هەمیشە شارێک بووە کە بەهای سەربەخۆیی خۆی دەدات، بەڵام شارێکە کە بەشدارییەکی بەرچاوی لە پەیکەری ڕۆشنبیری و سیاسی کوردستاندا هەیە. داننان بەم بەشدارییە و کارکردن بۆ ڕێبازێکی حوکمڕانی گشتگیرتر و هاوسەنگتر دەتوانێت یارمەتیدەر بێت لە پڕکردنەوەی ئەو دابەشبوونە.
لە کۆتاییدا دەڵێین ئایندەی سلێمانی و پەیوەندییەکەی لەگەڵ مەسرور بارزانی نادیارە، بەڵام مەرج نییە بە ململانێ و تۆڵەکردنەوەهێنانی شەڕوئاڵۆزی وماڵوێرانی بۆ سلێمانی پێناسە بکرێت. هەردەم دەرفەتی گفتوگۆ و ئاشتەوایی هەیە، بەڵام پێویستی بە ئامادەیی هەیە بۆ تێگەیشتن و ڕێزگرتن لە سیما ناوازەی سلێمانی و گەلەکەی.