د. سەرگوڵ عەزیز
نەشتەرگەری لاپارۆسکۆپی: نەشتەرگەری داهێنەرانە و سەلامەت لەگەڵ چاکبوونەوەی خێرا
تایبەتمەندییە سەرەکییەکان:
نەشتەرگەری لاپارۆسکۆپی جۆرێکی کەمترین داگیرکەری نەشتەرگەرییە کە زۆر کاریگەرە و بە شێوەیەکی بەرفراوان وەرگیراوە بەهۆی ٢-٤ بڕینی بچووک کە درێژییەکەی تەنها ٠.٥-١ سم بووە کە لە سکی نەخۆشەکەدا کراوە.
سوودەکانی نەشتەرگەری لاپارۆسکۆپی ئەوەیە کە لە قۆناغی چاکبوونەوەدا هیچ ئازارێک نییە و کەمتر خوێن لەدەست دەدات لە هەمان کاتدا کاریگەری لەسەر ئەندامەکانی نزیک کەمدەکاتەوە و بەم شێوەیە ئەگەری ئاڵۆزییەکان کەمدەکاتەوە. هەروەها نەخۆشەکان دەتوانن دوای نەشتەرگەرییەکە زووتر چاکببنەوە و بگەڕێنەوە سەر ئەرکەکانی ڕۆژانەیان
بەڵام پێویستە نەشتەرگەری لاپارۆسکۆپی لەلایەن پزیشکانی نەشتەرگەری پسپۆڕەوە ئەنجام بدرێت کە ئەزموونی بەرفراوانیان لەم بوارەدا هەیە بۆ ئەوەی دڵنیابن لەوەی کە مەترسییەکانی سەر نەخۆشەکان کەمترین. بەهۆی ئەو هۆکارانەی کە ڕەنگە کاریگەرییان هەبێت لەسەر گونجاوی ئەم جۆرە نەشتەرگەرییە بۆ نەخۆشێک، هەر بڕیارێک سەبارەت بەوەی کێ دەتوانێت ئەم جۆرە نەشتەرگەرییە ئەنجام بدات، پێویستە لەلایەن پزیشکی بەرپرسیار لە چارەسەرەکە بدرێت.
لاپارۆسکۆپی چییە؟
نەشتەرگەری لاپارۆسکۆپی بریتییە لە دروستکردنی بڕینی بچووک لە سکی نەخۆشەکەدا، کە لە ڕێگەیەوە کامێرایەکی بچووک و ئامێرێکی نەشتەرگەری کە بە "لاپارۆسکۆپ" ناسراوە دەخرێتە ناوەوە بۆ هەڵسەنگاندنی بارودۆخی ئەندامەکانی ناوەوە. ئەم شێوازە بە جۆرێکی کەمترین نەشتەرگەری دادەنرێت، سوودی جۆراوجۆری وەک کەمکردنەوەی پەڵە، کەمبوونەوەی ئازار و کەمبوونەوەی لەدەستدانی خوێن، لە هەمان کاتدا کەمکردنەوەی کاریگەری لەسەر ئەندامەکانی نزیک و بەم شێوەیە کەمکردنەوەی ئەگەری ئاڵۆزییەکانی سەرهەڵدانی ڕێکارەکە. هەروەها نەخۆشەکان دەتوانن خێراتر چاکببنەوە و بگەڕێنەوە سەر ئەرکەکانی ڕۆژانەیان بە بەراورد بە شێوازە تەقلیدییەکانی نەشتەرگەری کراوە.
بەڵام نەشتەرگەری لاپارۆسکۆپی تەنها لەلایەن پزیشکانی نەشتەرگەری پسپۆڕەوە ئەنجام بدرێت کە ئەزموونی بەرفراوانیان هەیە بۆ ئەوەی دڵنیابن لەوەی کە مەترسییەکان بۆ نەخۆشەکان کەمترین. جگە لەوەش ڕەنگە هەندێک هۆکار کاریگەری لەسەر گونجاوی ئەم جۆرە نەشتەرگەرییە هەبێت بۆ نەخۆشەکە، بۆیە هەر بڕیارێک سەبارەت بەوەی کام نەخۆش دەتوانێت ئەم جۆرە نەشتەرگەرییە ئەنجام بدات، پێویستە پزیشکی بەرپرس لە چارەسەرکردنەکە بدرێت.
لە ئێستادا چ جۆرە نەشتەرگەرییەکی لاپارۆسکۆپی بەکاردەهێنرێت؟
نەشتەرگەری لاپارۆسکۆپی میزڵدان (لاپارۆسکۆپی کۆلیسیستێکتۆمی)
جۆرێکە لە نەشتەرگەری کە بۆ لابردنی میزڵدانی نەخۆش بەکاردێت، ئەم ڕێکارە لە ئێستادا بە شێوەیەکی بەرفراوان بۆ چارەسەرکردنی بەردی زراو بەکاردەهێنرێت. جگە لەو کاتانەی کە حاڵەتە پەیوەندیدارەکانی تر پێویستیان پێیەتی، لابردنی بەردەکان لە ڕێگەی بڕینێکەوە لە میزڵداندا پێشنیار ناکرێت چونکە مەترسی دروستبوونی بەردی نوێ هەیە بەم زووانە دوای ئەوە. بۆیە لاپارۆسکۆپی کۆلیستێکتۆمی بە یەکێک لە کاراترین و کاریگەرترین جۆرەکانی چارەسەرکردن بۆ بەردی زراو دادەنرێت بەهۆی سروشتی کەمترین داگیرکەری و هەروەها سوودەکانی تری بەکارهێنانی.
ئەو نەخۆشانەی کە ئەم ڕێکارە ئەنجام دەدەن ئازار و ئاڵۆزییەکانی زۆر کەمتر تووشی ئازار و ئاڵۆزییەکان دەبن لە چاو ئەو نەخۆشانەی کە نەشتەرگەری کراوەی سکیان بۆ دەکرێت. لەوانەیە پزیشکانی نەشتەرگەری لە کاتی لاپارۆسکۆپیدا ئەو حاڵەتانە بدۆزنەوە کە پێشتر دەستنیشان نەکراون وەک هەوکردنی کیسی کۆلێس، چینە جیاوازەکانی پەردەی دەوروبەری میزڵدان، یان تێکچوونەکانی تری پەیوەندیدار کە دەتوانن کاریگەرییان هەبێت لەسەر کاریگەری نەشتەرگەرییەکە و پێویستە پزیشکانی نەشتەرگەری ستراتیژی خۆیان بگۆڕن بۆ فۆرمێکی کراوەی نەشتەرگەری. بەڵام بڕیاری ئەو کارە بە تەواوی بە ئارەزووی ئەو پزیشکەی بەرپرسیارە لە چارەسەرکردنەکە.
نەشتەرگەری لاپارۆسکۆپی ڕیخۆڵە کوێرە
جۆرێکە لە نەشتەرگەری لاپارۆسکۆپی بەکاردێت بۆ لابردنی ڕیخۆڵە کوێرە هەوکراوەکان لە ڕێگەی بڕینەکانی ناو ورگەوە، ئەم ڕێکارە کەمترین هێرشبەرە سوودی جۆراوجۆری هەیە، لەوانە کاتی چاکبوونەوەی خێرا و گەڕانەوەی خێرا بۆ ئەرکەکانی ڕۆژانە دوای نەشتەرگەری بەهۆی کەمبوونەوەی ئەگەری ئاڵۆزییەکان. بەڵام هەندێک سنووردارکردن لەم جۆرە چارەسەرەدا هەیە، چونکە حاڵەتەکانی هەوکردنی توندی ڕیخۆڵە کوێرە یان حاڵەتەکانی هەوکردن کە بڵاوبووەتەوە بۆ ئەندامەکانی نزیک بۆ ئەم تەکنیکە گونجاو نین. جگە لەوەش پێویستە ئەم ڕێکارە لەلایەن پزیشکانی نەشتەرگەری پسپۆڕەوە ئەنجام بدرێت کە ئەزموونی بەرفراوانیان لەم جۆرە نەشتەرگەرییەدا هەیە بۆ ئەوەی دڵنیابن لەوەی کە مەترسییەکانی سەر نەخۆشەکان کەمترین.
نەشتەرگەری لاپارۆسکۆپی فتق
جۆرێکە لە نەشتەرگەری لاپارۆسکۆپی کە بۆ چارەسەری فتق بەکاردێت، ئەم تەکنیکە بریتییە لە پزیشکانی نەشتەرگەری بڕینی بچووک لە سکی نەخۆشەکەدا دەکەن، هەروەها لاپارۆسکۆپ و کەرەستەی تر لە ڕێگەی ئەم بڕینانەوە تێدەپەڕێنن بۆ چارەسەرکردنی فتقەکە. کاتێک ڕێکارەکە تەواو بوو، پزیشکانی نەشتەرگەری تۆڕ لەسەر بڕینەکان دادەنێن و دەیبڕن بۆ بەهێزکردنی ناوچەی سک.
بڕینی قۆڵۆن بە لاپارۆسکۆپی
جۆرێکە لە نەشتەرگەری لاپارۆسکۆپی بەکاردێت بۆ لابردنی بەشێک یان تەواوی قۆڵۆن، ئەم ڕێکارە بەکاردێت بۆ چارەسەرکردنی نەخۆشییە جۆراوجۆرەکانی قۆڵۆن، وەک شێرپەنجەی قۆڵۆن و گیرانی ڕیخۆڵە و هەوکردنی درێژخایەنی برینی قۆڵۆن. پزیشکانی نەشتەرگەری بە دروستکردنی بڕین لە سکدا دەست پێدەکەن کە درێژییەکەی تەنها 0.5-1 سم بێت، کە دەتوانرێت لاپارۆسکۆپ و ئامێرەکانی نەشتەرگەری تێیدا تێپەڕێنرێت بۆ ئەنجامدانی نەشتەرگەرییەکە.
نەشتەرگەری لاپارۆسکۆپی لە ڕێگەی دەرچەیەکی سروشتییەوە (تێبینی)
نەشتەرگەری دەمی سروشتی جۆرێکە لە نەشتەرگەری کە بە بەکارهێنانی تەکنیکەکانی لاپارۆسکۆپی پەرەی پێدراوە. ئەم شێوازە بریتییە لە دانانی لاپارۆسکۆپ لە ڕێگەی دەرچەیەکی سروشتییەوە، وەک دەم، کۆم، یان زێ. بۆیە هەڵبژاردەیەکی باشە بۆ کارمەندانی پزیشکی و ئەو نەخۆشانەی کە نایانەوێت بڕین لە جەستەدا بکەن. نموونەیەک لە نەشتەرگەری ئەندۆسکۆپی دەرچەی سروشتی (NOTES) بریتییە لە چوونە ژوورەوە لە ڕێگەی زێ بۆ ئەنجامدانی نەشتەرگەری لە ناوچەی حەوز. چوونە ژوورەوە لە ڕێگەی ستۆما بەهۆی قەبارەی بچووکی لاپارۆسکۆپ و ئامێرەکانی تر کە لە ڕێکارەکەدا بەکاردەهێنرێن، دەکرێت. جگە لەوەش، بەو پێیەی دەتوانرێت ئەم نەشتەرگەرییە لە ڕێگەی دەرچەیەکی سروشتییەوە ئەنجام بدرێت، ئەمەش بەو مانایەیە کە نەخۆشەکە هیچ نیشانەیەکی دەرەکی بەجێناهێڵێت کە لە ئەنجامی ئەو نەشتەرگەرییەدا دروست دەبێت، ئەمەش وایکردووە بۆ زۆرێک لە نەخۆشەکان سەرنجڕاکێش بێت، لەنێویاندا ئەو کەسانەی دەیانەوێت خۆیان لە پەڵە لەسەر سکی خۆیان بەدوور بگرن. ئەو نەخۆشانەی کە ئەم ڕێکارانەیان بۆ دەکرێت، ئەگەری زۆرە تەنها ئازارێکی سوکی پشتیان هەبێت، زۆر کەمتر لەوەی کە ئەگەر ڕێکارەکانی تری لاپارۆسکۆپییان بۆ ئەنجام بدرێت. هەروەها کاتەکانی چاکبوونەوە بە بەکارهێنانی ئەم تەکنیکە خێراتر دەکرێت. بەڵام سنووردارکردن هەیە بۆ ئەوەی کێ گونجاوە بۆ ئەم ڕێکارانە و لە کۆتاییدا پزیشکانی چارەسەرکەر بەرپرسیارن لە هەڵسەنگاندنی حاڵەتەکە و بڕیاردان لەسەر شێوازی نەشتەرگەری کە زۆرترین گونجاوە لەگەڵ پێداویستییە تاکەکەسییەکانی نەخۆشەکە.
سەبارەت بە نەشتەرگەری ژنان، ئەم جۆرە نەشتەرگەرییە دەتوانرێت بۆ چارەسەرکردنی هەندێک جۆری ڕیشاڵی منداڵدان و هەندێک جۆری کیسی هێلکەدان و ئیندۆمیتریۆس بەکاربهێنرێت. جگە لەوەش تەکنیکەکانی دانانی دەم و ددان بەردەستە، ئەمەش وا دەکات پزیشکەکان چارەسەری هەندێک لە تێکچوونی غودەی دەرەقی بکەن بەبێ ئەوەی پێویستیان بە بڕین هەبێت.
هیسترۆسکۆپی
تەکنیکێکە بۆ دەستنیشانکردن و چارەسەرکردنی تێکچوونەکانی ناوپۆشی منداڵدان بەکاردێت، ئەم پرۆسەیە بریتییە لە دانانی سپێکولۆم یان کامێرای بچووک بۆ ناو شوێنەکە لە ڕێگەی ملی ڕەحمەوە بۆ هەڵسەنگاندنی حاڵەتەکە و چارەسەرکردنی هەر کێشەیەک کە پێشتر دۆزرابێتەوە بەبێ ئەوەی پێویست بکات بڕین لە سکی نەخۆشەکەدا بکرێت، بەمەش هەر جۆرە جوانکارییەک کەم دەبێتەوە کاریگەری. جگە لەوەش ئەم تەکنیکە ئازاری پشت بەشێوەیەکی بەرچاو کەمدەکاتەوە دوای نەشتەرگەری و وادەکات نەخۆشەکە زوو چاکبێتەوە. پزیشکانی ئافرەتان ئەم ڕێکارە بۆ کۆمەڵێک ڕێکاری ناوپۆشی منداڵدان بەکاردەهێنن، لەوانە دۆزینەوە و دەستنیشانکردنی تێکچوونەکانی ناوپۆشی منداڵدان، دەستنیشانکردنی شێرپەنجەی ناوپۆشی منداڵدان، دەستنیشانکردنی پۆلیپ یان وەرەمی ناوپۆشی منداڵدان، یان پشکنینی ناوپۆشی منداڵدان پێش پیتاندنی منداڵدان.
چۆن لاپارۆسکۆپی ئەنجام دەدرێت؟
ئەم ڕێکارانە بریتین لە دروستکردنی ٢-٤ بڕین بە درێژی ٠.٥-١ سم لە سکی نەخۆشەکەدا، و لاپارۆسکۆپ و ئامێرەکانی نەشتەرگەری بەم بڕینانەدا تێدەپەڕێنرێت بۆ ئەنجامدانی نەشتەرگەرییەکە. کامێراکان وێنەیەکی وردی بەرزی ناوەوەی نەخۆشەکە لەسەر شاشەیەک دەدەنە پزیشکانی نەشتەرگەری بۆ ئەوەی بتوانن ئامێرەکە مانۆڕ بکەن و لە شوێنی دروستدا دابنێن پێش ئەنجامدانی نەشتەرگەرییەکە؛ ئەمەش ڕێگە بە پلەیەکی بەرزی وردبینی و سەلامەتی دەدات. کاتێک ڕێکارەکە تەواو بوو، سکۆپ و ئامێرەکان لادەبرێن و بڕینەکان دەدرێن.
نەشتەرگەری لاپارۆسکۆپی لە تایلەند
تایلەند پزیشکی نەشتەرگەری لێهاتوو و ئەزموونی بەرفراوانی لە کۆمەڵێک بواردا نەشتەرگەری هەیە. لە نەخۆشخانەی سامیتیڤێج سوخومڤیت، بانکۆک، پزیشکانی نەشتەرگەریمان ڕاهێنانی تایبەتمەندیان کردووە - چ لە ناوخۆ و چ لە دەرەوە - بۆ باشترکردنی تێگەیشتنیان لەم نەشتەرگەریانە. لە هەمووی گرنگتر ئاستێکی بەرزی هاوکاری لە نێوان پزیشکانی نەشتەرگەری و پزیشکانی بێهۆشکەر و پسپۆڕانی پەرستاریدا هەیە.
هۆڵەکانی نەشتەرگەری کۆمەڵگەی چاودێری گرینگن کە بە کۆمەڵێک ئامێری پزیشکی و نوێترین تەکنەلۆژیا کە بۆ دابینکردنی ستانداردە نێودەوڵەتییە دانپێدانراوەکانی چاودێری بەکاردەهێنرێن. ئێمە شانازی دەکەین بە دروستکردنی کۆمەڵگەیەکی چاودێری گرینگ کە ستانداردێکی نوێ بۆ باشی پزیشکی لە تایلەند دادەنێت و پێشکەوتنی تەکنەلۆژیای بەهێز لەم بوارانەی خوارەوەدا دابین دەکات:
پیشاندانی وێنەی سێ ڕەهەندی بە ڕوونی بەرز (HD): تەکنەلۆژیای نەشتەرگەری سێ ڕەهەندی - فۆرماتێکی Ultra HD 4K وێنەیەکی سێ ڕەهەندی ڕوونتر لە جاران بۆ پزیشکانی نەشتەرگەری دابین دەکات. ئەم نمایشانە و وێنە سێ ڕەهەندییەکان ڕێگە بە پزیشکانی نەشتەرگەری دەدەن وێنەیەکی ڕوونی بەرزی ئەندامەکانی ناوەوە ببینن، ئەمەش یارمەتیان دەدات مەودا بپێون و ئامێرەکان بە شێوەیەکی وردتر بەکاربهێنن. هەروەها سیستەمەکە ڕێکخستنەکانی هەیە بۆ کەمکردنەوەی سێبەرەکان چونکە ڕەنگەکان پیشان دەدات کە زۆر نزیکن لە واقیع، ئەمەش ڕوونییەکی زیاتر لەسەر شاشەکە دابین دەکات. هەموو ئەمانە ئەگەری هەڵە کەم دەکەنەوە، بەمەش ڕێکارەکان خێراتر دەبن و ئاستی ئاسایشی بەدەست هێنراو باشتر دەبن.
ئامێری نەشتەرگەری لاپارۆسکۆپی سێ ڕەهەندی کە توانای ڕێکخستنی ڕووناکییان هەیە: پزیشکانی نەشتەرگەری دەتوانن پێش نەشتەرگەری ئاستی ڕووناکی و پلەی گەرمی پێویست پێشوەختە دابنێن، ئەمەش یارمەتیان دەدات بە ڕوونیتر ئەو شوێنە بگەڕێن کە نەشتەرگەری بۆ دەکرێت، چونکە دەتوانرێت بەشە سێبەرەکان پێشوەختە ڕووناک بکرێتەوە. ئەمەش وردی و کاریگەری ڕێکارەکانی نەشتەرگەری باشتر دەکات، کوالیتی گشتی باشتر دەکات، هەروەها ئەو کاتەی نەخۆشەکان لە ژووری نەشتەرگەریدا بەسەری دەبەن کەم دەکاتەوە.
• تەکنەلۆژیای ڕووناکی شین
تەکنەلۆژیای ڕووناکی شین: ئەم سیستەمە یارمەتیدەرە بۆ ئەوەی ئەو وێنانەی لەبەردەم پزیشکانی نەشتەرگەریدا پیشان دەدرێن لە کاتی نەشتەرگەریدا ڕوونتر بێت، ئەمەش کاتەکانی نەشتەرگەری کەم دەکاتەوە و کاتەکانی چاکبوونەوەی نەخۆش خێراتر دەکات.
دیواری ژووری نەشتەرگەری دژە بەکتریا: هۆڵەکانی نەشتەرگەریمان لە تایلەند لە پلەی یەکەمدان لە دانانی دیواری شووشەی ڕوپۆشکراوی تایبەت و بێ کێشە بەیەکەوە، ئەمەش وا دەکات پاککردنەوەیان ئاسانتر بێت و ئەگەری کۆبوونەوەی بەکتریا لەسەریان کەمدەکاتەوە، ئەمەش مەترسی تووشبوون بە هەوکردنیان زۆر کەمدەکاتەوە. هەروەها دیوارەکان بە سرکە چەقێندرابوون بۆ ڕێگریکردن لە دزەکردنی تیشک.
سیستەمی لێشاوی هەوای لامینیر: پاڵاوتنی هەوا ناوچەیەکی هەوای پاک لە ناوچەی نەشتەرگەریدا مسۆگەر دەکات، ئەمەش مەترسی تووشبوون کەمدەکاتەوە، کە بوارێکی سەرەکییە کە جێگەی نیگەرانییە لە نەشتەرگەری بە هەموو جۆرەکانیدا.
ژووری نەشتەرگەری پەستانی ئەرێنی: ژووری نەشتەرگەریمان هەیە کە بە تایبەتی بۆ ژینگەی پەستانی ئەرێنی دیزاین کراون کە تۆز و بەکتریاکانی هەوا لەناو دەبەن، لە هەمان کاتدا ڕێگری لە چوونە ژوورەوەی هەموو جۆرە میکرۆبەکان دەکەن کاتێک دەرگای ژووری نەشتەرگەری دەکرێتەوە؛ ئەمەش دڵنیای دەدات لە پاراستنی بەرزترین ئاستی پاکوخاوێنی لە هەموو کاتێکدا.
پاکژکردنەوە " تەعقیمکردن" : هەموو ئامێرەکانی پاککردنەوە و تەعقیمکردنمان پەسەندکراون بۆ بەکارهێنان لە شوێنە پزیشکییەکان.
نەخۆشخانەی سامیتیڤێج پاکوخاوێنی و سەلامەتی و بێ تووشبوون مانەوە لە کاتی پەتای Covid-19 دەکاتە یەکەمایەتی، بە ئامادەکردنی هەموو ناوچەکانی نەخۆشخانەکانمان بۆ دامەزراندنی بەرزترین ئاستی متمانە لە نێوان بەکارهێنەرانی خزمەتگوزارییەکانمان. ئەم ڕێوشوێنانە لەسەر بنەمای ئەو پرەنسیپانەی خۆپارێزی دانراون لەلایەن وەزارەتی تەندروستی گشتیەوە.
کارمەندانی پزیشکی بە وردی هەڵسەنگاندن بۆ هەر نەخۆشێک دەکەن کە پێویستی بە چاودێری فریاگوزاری یان چارەسەری نەشتەرگەری خێرا هەیە بۆ ئەوەی دیاری بکەن کە ئایا پێویستە پشکنینی کۆڤید-١٩ لە ڕێگەی پشکنینی خێرا یان پشکنینی کاردانەوەی زنجیرەی پۆلیمیراز (PCR) لە کاتی ڕاستەقینەدا وەربگرن.
نەخۆشخانەی سامیتیڤێج تیمێکی هەیە کە ئامادەیە بۆ هاوکاریکردن و پێشکەشکردنی خزمەتگوزاری لە:
ڕاوێژکاری سەبارەت بە پلانی چارەسەرکردن لەگەڵ پزیشک لە ڕێگەی پەیوەندی ڤیدیۆیی ئۆنلاین (بۆ بۆچوونی دووەم)
پلاندانان بۆ چارەسەرکردن ئەگەر تۆماری پزیشکیت یان خەمڵاندنی نرخەکەت لە نەخۆشخانەیەکی ترەوە هەیە
پلاندانانی تێچوون لەلایەن تیمی هەڵسەنگاندنەکەمانەوە لەگەڵ گەرەنتی نرخ (تەنها بۆ پاکێجی کارکردن تەنها بەبێ ئاڵۆزیی)
پشتڕاستکردنەوەی شایستەیی بۆ داپۆشینی سەرەتایی لەگەڵ کۆمپانیاکانی بیمەی تایلەندی و نێودەوڵەتی (تەنها بۆ کۆمپانیاکانی بیمە کە گرێبەستیان لەگەڵ نەخۆشخانەکەدا هەیە)
زانیاریەکان لەلایەن:
