دانیشتوانی زەوی

پێش خوێندنەوەی ناوەڕۆک تکایە ئاگاداربە  لە وردی ژمارەکانی خوارەوە! (ڕەنگە ئامارەکان نزیکبن) بەڵام ئەم چەند  دێڕەم هێناوەتەوە چونکە پڕن لە ئومێد، کە لەم ڕۆژانەدا زۆرپێویستمان پێیەتی!
ژمارەی دانیشتوانی ئێستای زەوی نزیکەی 7.8 ملیار کەسە (کانوونی دووەمی 2020)،
سەرچاوە: هەسارەی ئاژەڵان.
بۆ زۆربەی خەڵک ئەوە ژمارەیەکی گەورەیە
بەڵام لە ڕووی ڕێژەییەوە دەتوانرێت لە ڕوانگەیەکی مرۆیی بەڕێوەبەرترەوە بخەمڵێندرێت
شیکاری دەرەنجامی تاڕادەیەک ئاسانترە بۆ تێگەیشتن لەبەر ئەوەی لە کۆی 100%:
بە شێوەیە:
11% لە ئەوروپا
5% لە ئەمریکای باکوور
9% لە ئەمریکای باشوور
15% لە ئەفریقا
60% لە ئاسیا دەژین

49% لە لادێ دەژین
51% لە شارەکاندا دەژین

12% بە چینی قسە دەکەن
5% بە ئیسپانی قسە دەکەن
5% بە ئینگلیزی قسە دەکەن
3% بە عەرەبی قسە دەکەن
3% بە هیندی قسە دەکەن
3% بە بەنگالی قسە دەکەن
3% بە زمانی پورتوگالی قسە دەکەن
2% بە زمانی ڕووسی قسە دەکەن
2% بە زمانی ژاپۆنی قسە دەکەن
62% بە زمانی دایکی خۆیان قسە دەکەن( وەک ئێمەی کورد )

77% خانووی تایبەت بە خۆیان هەیە یان بە کرێیان گرتووە
23% خانوویان نییە

21% کالۆری زۆرتر بەکاردەهێنن
63% سێ ژەمی تەواو دەخۆن
15%یان بەدخۆراكن، دوا ژەمیان خواردووە، بەڵام  ژەمی داهاتوودیارنی یە .

48% تێچووی ژیانی ڕۆژانە کەمتر لە 2.00 دۆلار
87% ئاوی خواردنەوەیان هەیە
13% دەستیان بە ئاوی خواردنەوە نەگەیشتووە و/یان تەنیا سەرچاوەی ئاوی پیسیان هەیە

75% خاوەنی مۆبایلن
25% نییانە.
30% هێڵی ئینتەرنێتیان هەیە
70% کێشەیان هەیە لە پەیوەندیکردن

7% خاوەنی بڕوانامەی خوێندنی کۆلێژن
93% نەچوونەتە زانکۆ

83% دەتوانن بخوێننەوە
17% نەخوێندەوارن

33% مەسیحین
22% موسڵمانن
14% هیندۆسی
7%یان ئایینی بوداین
12%ی ئایینەکانی تر
12% بێدینن و قەناعەتی ئایینییان نییە

26% لە خوار تەمەنی 14 ساڵەوە
66%یان لە نێوان تەمەنی 15 بۆ 64 ساڵیدا گیانیان لەدەستداوە
8% لە سەرووی 65 ساڵەوە

ئەگەر خانووی تایبەت بەخۆت هەیە (یان کرێ)، ڕۆژانە 3-6 ژەمی تەواو بخۆیت و ئاوی پاک بخۆیتەوە، مۆبایلت هەیە، دەتوانیت ئینتەرنێت بگەڕێیت و بچیتە کۆلێژ، تۆ بەشێکیت لە گروپێکی بەختەوەردای  چونکە دەکەویت ناو پۆلی کەمتر لە (7%) دانیشتوانی جیهان
نوخبەی جیهانی
لە بارودۆخی ئێستادا، لە کۆی 100 دانیشتووی هەسارەکە، تەنیا هەشت کەس دەتوانن بژین تا 65 ساڵ یان زیاتر بن
ئەگەر تەمەنت لە سەرووی 65 ساڵەوەیە، دڵخۆش و سوپاسگوزار بە، چێژ لە ژیان وەربگرە و چێژ لە ساتەوەختەکە وەربگرە
ئەگەر پێش تەمەنی 64 ساڵی، وەک 92٪ی ئەو کەسانەی پێش تۆ ڕۆیشتن، ئەم جیهانەت بەجێ نەهێشت، ئەوا تۆ لە ئێستاوە لە ناو مرۆڤایەتیدا بەختەوەریت.
باش ئاگاداری تەندروستی خۆت بە چونکە کەس لە تۆ زیاتر گرنگیت پێ نادات!
چێژ لە هەر ساتێکی ماوتە وە ربگرە و گلەیی مەکە..بژی و یارمەتی دراوسێکەت بدە!
بۆ هەموو ئەوانەی تەمەنیان لە 40-90 ساڵە لێرەدا چەند پێشنیارێکی سادە و بەسوود بۆ هەمووان دەخەینەڕوو

هەمیشە پشکنین بکە:
 1/ كۆلیسترۆڵ
 2/ ئاستی شەکری خوێن
 3/ ترایگلیسیرید
 4/ پەستانی خوێن

کەمکردنەوە:
 1/خوێ
 2/ شەکر
 ئەو خۆراکانەی کە دەوڵەمەندن بە گەنم.
 بەرهەمی شیرەمەنی.
 بەرهەمە بەرهەم هێنراوەکان.

زیادکردنی پێویستە:
 1/سەوز
 2/ میوەکە
 3/ ئاو
 4/ خۆر

پێویستە سێ شت هەوڵ بدەین لەبیری بکەین: 
 1/ تەمەنمان.
 2/ ڕابردوومان.
 3/ سکاڵاکانمان.

سێ شتی بنەڕەتی: 
 1/دایك و باوك/خێزان و هاوڕێیانمان.
 2/ بیرکردنەوە ئەرێنییەکانمان.
 3/ پاک و خاوێنی و پێشوازیکردن.

سێ شتی بنەڕەتی: 
 1/ باش هەناسە بدە.
 2/ چالاكییەك ئەنجام بدە. چالاکی جەستەیی بەردەوام بە خێرایی خۆت.
 3/ هەمیشە زەردەخەنە بکە - پێبکەنە.

حەوت شتی بنەڕەتی: 
 1/ چاوەڕێ مەکە تا هەست بە تینوێتی بکەی بۆ خواردنەوەی ئاو.
 2/ چاوەڕێ مەکە تا خەوت بێت.
 3/ چاوەڕێ مەکە تا ماندوو ببیت  بۆ پشوودان.
 4/ چاوەڕێ مەكە تا نەخۆش دەبیت بۆ پشكنینی پزیشكی.
 5/ چاوەڕێی موعجیزە مەکە بۆ ئەوەی متمانەت بە خودا هەبێت.
 6/ هیچکات بڕوات  بەخۆت لەدەست مەدە .
 7/ با بە ئەرێنی بین  و هەمیشە هیوامان بە سبەینێیەکی باشتر هەبێ .