مامۆستا ئاڵا
تێڕامانێک لە پەیوەندی کورد و تورکیا: بانگەوازێک بۆ مرۆڤایەتی و دادپەروەری.
پەیوەندی نێوان گەلی کورد و دەوڵەتی تورکیا بەهۆی سەدەیەک ناکۆکی و بێمتمانەیی و نادادپەروەرییەوە تێکچووە. نزیکەی ١٠٠ ساڵە پرسیارەکانی ئاشتی و پێکەوەژیان و دانپێدانان بێ وەڵام ماونەتەوە و سێبەری میراتی مستەفا کەمال ئەتاتورک و ئەو سیاسەتانەی دوای سەردەمەکەی تائەمڕؤ هەمان شێوە کەوتوونەتە ژێر سێبەری ڕق وقین وکوشت وکوشتار کۆمەڵکوژی نەتەوەی کورد، بۆ ئەوانەی کە بەبێ ڕەخنە پاڵپشتی لە کردەوەکانی تورکیا دەکەن، بیرخستنەوەیەکی تاریک: گەلی کورد و جیهانی دیموکراسی تورکیا دەناسن- نەک تەنها وەک نەتەوەیەک بەڵکو وەک هێزێک کە هەردەم زمانی چەنگ وچەکی دژی خواستەکانی گەلێکی ڕەسەن کە بەدوای کەرامەت و ئاشتیدا دەگەڕێن، بەکارهێنراوە.
کورد گەلێکی کۆنە، ڕەگ و ڕیشەی قووڵی لەو خاکانەی کە تێیدا نیشتەجێیە. سەرەڕای ئەمەش ڕووبەڕووی ئینکاری سیستماتیکی ناسنامە و مافەکانیان بوونەتەوە. سەد ساڵە گێڕانەوەی دراماکانی ناوتورکیا هەمیشە کوردەکانی کەخەبات بۆ مافە سەرەتاییەکان دەکەن بە "تیرۆریست" ناوزەد کردووە.. هاوارە پڕئازارو ڕاستییەکانی نەتەوەیەکی ڕەسەن کە هەوڵدەدات بۆ مانەوە لە نێوان سیاسەتەکانی ئاسمیلەکردن و لەناوبردن و ئاوارەبووندا، پشتگوێ دەخات.
ئەم دوژمنایەتییە بەردەوامە پرسیارێکی جەوهەری دەوروژێنێت: ئایا تورکیا تەنها لە زمانی شەڕ تێدەگات، یان دەتوانێت زمانی ئاشتی فێربێت؟ ئایا دەکرێت تورکیا پەیوەندی خۆی لەگەڵ کورد پێناسە بکاتەوە و لە دوژمنایەتییەوە بگۆڕێت بۆ دۆستایەتی؟ مێژوو گەشبینییەکی کەم پێشکەش دەکات بەڵام ناچارمان دەکات هیوای داهاتوویەکی باشترمان هەبێت.
دووبارە بۆردومانکردنی گوندە کوردنشینەکان و سڕینەوەی کولتووری کوردی و ناشرینکردنی تەواوی گەلێک تەنها کردەوەی سیاسی نین- شکستی ئەخلاقین. نەک هەر نادادپەروەرانەیە بەڵکو بە قووڵی شەرمەزارییە بۆ نەتەوەیەک کە مامەڵە لەگەڵ گەلێک بکات کە هەزاران ساڵە لەسەر ئەم خاکانە بوونیان هەیە وەک ئەوەی بیانین یان هەڕەشە بن.
مێژووی ناوچەکە ڕوونە: تەرازووی دادپەروەری لە کۆتاییدا دەگاتە ئەو کەسانەی کە دڕندەیی ئەنجام دەدەن. ڕەنگە ڕۆژێک ئەوانەی بەرپرسن لە بەردەوامی ستەم و چەوساندنەوەی گەلی کورد خۆیان لەبەردەم حوکمی جیهاندا ببیننەوە، ڕەنگە لە دادگای نێودەوڵەتی لە لاهای. ئەم جۆرە لێپرسینەوەیە تۆڵەکردنەوە نییە- حسابکردنێکە کە بنەما گشتگیرەکە دووپات دەکاتەوە کە هەموو گەلان مافی ئەوەیان هەیە بە کەرامەت و ئاشتیدا بوونیان هەبێت.
پرسی کورد تەنیا بارگرانی تورکیا نییە؛ تاقیکردنەوەیەکی ئەخلاقییە بۆ کۆمەڵگەی جیهانی. تا ئەو کاتەی کورد لە مافەکانیان بێبەش بکرێن، هیچ ستایشێک بۆ مۆدێرنیتە یان گرنگی ستراتیژی تورکیا ناتوانێت لەسێبەری نادادپەروەری هەوڵی تەمومژاوی داگیرکاری وکۆمەڵکوژی نەتەوەیەک بەدەربێت..! کاتی ئەوە هاتووە تەحەدای گێڕانەوەی شۆڤێنیستی بکەین و داوای ئەوە بکەین کە تورکیا- و هەموو گەلان- ئاشتی لەسەر ململانێ، دادپەروەری بەسەر ستەم و مرۆڤایەتی لە بەرامبەر دوژمنایەتیدا ڕاوەستن .
مانەوە بۆ گەلی کورد لەبەرامبەر نەتەوەپەرستەکانی تورک هەمیشە کاردانەوە بووە بەرامبەر دوژمنێکی ناحاڵی ڕەگەزپەرست وەکردەوەیەیەکی بەرخۆدان بووە.
بۆ سەرانی تورکیا ئاشتەوایی ڕاستەقینە لەگەڵ کورد دەتوانێ کردەوەیەک بێت بۆ ڕزگار بوون لەماڵوێرانی وداڕمانی ئابوری . بۆچوون بەرەو پێشەوە دەبێت ڕێز لە ڕابردوو بگرێت و لە هەمان کاتدا بوێری ئەوە بکات داهاتوویەک پێشبینی بکات کە دۆستایەتی نەک دوژمنایەتی، پەیوەندی نێوان ئەم دوو گەلە پێناسە بکات.