وتار و بەرهەمی ئەدەبی

لە یادی 37 ساڵەی ئۆپەراسیۆنی ئەنفالی یەكدا

24 February 2025 40 0

ئامادەکردنی /عەلی مەحمود

لە شەوی سێشەممە كاتژمێری 2:25 بەرەبەیانی رێكەوتی 23-2-1988 ئۆپەراسیۆنی ئەنفالی یەك دەستی پێكرد, تاكو شەممە رێكەوتی 19-3-1988 بەردەوام بوو, 26 رۆژی خایاند.

ئۆپەراسیۆنەكە بە سەركردایەتی لیوا روكن سۆلتان هاشم فەرماندەی رەدیفی لەشكری یەك, لیوا روكن كەماڵ ساجد فەرماندەی لەشكری یەك, لیوا روكن نیعمە فارس حوسین محیاوی فەرماندەی لەشكری پێنج، وە بەسەرپەرشتی راستەوخۆی فەریقی یەكەمی روكن عەدنان خەیروڵلا وەزیری بەرگری عێراق، عەلی حەسەن مەجید بەرپرسی بیرۆی باكوری حیزبی بەعس، سەرۆكی ئەركانی سوپا فەریقی روكن نزارعەبدولكریم خەزرجی ئەنجامدرا.

٢٠ لیوای سوپای عێراق و ٣٠ فەوجی سەر بە گاردی كۆماری و 110 فەوجی جاش و ژمارەیەك مەفرەزەی تایبەتی جاش بەشدارییان تێدا كرد, كۆی هێزەكە مەزەندە دەكران بە زیاتر لە 100 هەزار كەس, واتا هەر دە مەتر چوارگۆشەی ناوچەی ئۆپەراسیۆنەكە سەربازێكی بەردەكەوت.

لە نۆ قۆڵەوە هێرشكرایە سەر گوندەكانی دۆڵی جافایەتی تا مەرگە بە درێژایی 70 كیلۆمەتر(دوكان، بنگرد، چوارتا، قەڵاچوالان، ماوەت, كارێزە, سەرچنار و سورداش).

بەرەبەیانی رۆژی سێشەممە رێكەوتی 23-2-1988, هێزە پەلاماردەرەكەی سوپای عێراقی بە چەكی كیمیاوی لە گوندەكانی چۆخماخ, یاخسەمەر, هەڵەدن, چاڵاو, سەرگەڵو و بەرگەڵویان دا, رۆژانی 25 و 26ی شوبات گوندەكانی سەرگەڵو, هەڵەدن, یاخسەمەر و گوێزەڵە كیمیاباران كرانەوە. لە كیمیابارانەكەی 26 مانگ 8 شەهید و 201 بریندار هەبوون, دوای كۆتایی قۆناغی ئەنفالی یەك بە چوار رۆژ لە رێكەوتی 23-3-1988 جارێكی دیكە بە چەكی كیمیاوی لە گوندی شاناخسێی ناوچەی ماوەتی دا, 22 كەس شەهید بوون و زیاتر لە 720 هاولاتی سڤیل و پێشمەرگە بریندار بوون, هەمان گوند هەردوو رۆژانی پێشتریش كیمیاباران كرابوون, لە پرۆسەی ئەنفالی 1 بە گشتی 7 جار دەڤەرەكە كیمیاباران كرا.

نزیكەی ١٥٠ گوند لەم قۆناغەدا بەر شاڵاوەكە كەوتن و یەك تاقە دیواریان بە پێوە نەما، هەموو خانوو و مزگەوت و قوتابخانەو نەخۆشخانەكانی رۆخێنران و بەشێك لە خەڵكەكەشی ئەنفالكران.

لە ئەنفالی یەكدا دەیان كەس دوای بەجێهێشتنی ماڵەكانیان لە رێگا لە ناو بەفر رەقبونەوە, زیاتر لە 160 هاووڵاتی سڤیلی تریش لەو شەڕو گەمارۆیەدا كوژران و نزیك 500 كەسیش ئەنفالكران.

ئەنفالی یەك بە بەیانی فەرمی ژمارە 3087ی فەرماندەیی هێزە چەكدارەكان لە رۆژی شەممە رێكەوتی 19-3-1988 كۆتایی هات, تیایدا وێڕای رۆڵی سوپا, ستایشی رۆڵی جاشە كوردەكانیش كراوە لە بەشداریكردنی كاریگەریان لە ئۆپەراسیۆنەكە.

-رێكخراوی كوردستان بێ جینۆساید- kwg

-تۆڕی رێكخراوە كوردستانیییەكان له پێناو دادگای تاوانی نێودەوڵەتی – Koncicc

-تۆڕی ئایكان كوردستان ــ IKN

-رێكخراوی قەدەغەكردنی چەكی كۆكوژ لە كوردستان ــ OAWMD

-رێكخراوی هەڵمەتی دادپەروەری ــ OJC

-رێكخراوی جیهانی بێ چەكی كیمیاوی و بایەلۆجی-www

-هەڵمەتی ژیان دژ بە ئیعدام لە كوردستان

-گۆڤاری تۆبزاوە

-رۆژنامەی نگرە سەلمان

- رێكخراوی مانەوە بۆ پرسی شەهیدان و ئەنفالكراوان

009647503714620

441210676_448563727535541_1547497857734222049_n.jpg~174 KBShow Download